Çilek alerjisi, çileğin içerisinde bulunan bazı proteinlere karşı alerjik reaksiyon gelişmesi nedeniyle ortaya çıkar. Çilek yedikten kısa bir süre sonra alerji belirtileri ortaya çıkar.
Bu yazıda; çilek alerjisi nedir, çilek alerjisinin belirtileri nelerdir, çilek alerjisi tedavisi nasıl yapılır ve kaçınılması gereken yiyecekler nelerdir sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Çilek alerjisi, çilek içerisinde yer alan bazı maddelere karşı gelişen aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Çilek yedikten kısa bir süre sonra alerji belirtileri ortaya çıkar.
Bu alerjiye sahip kişiler çilek yedikten sonra bazı belirtilerin ortaya çıktığını farkederler. Ortaya çıkan belirtiler bağışıklık sisteminin yediğiniz yiyeceğe tepki vermesiyle ortaya çıkar.
Çilek alerjisi özellikle şu dokularda belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur:
- Deri
- Burun
- Solunum yolları
- Sindirim sistemi
Alerjisi nedeniyle salınan maddeler; deride kızarıklık ve döküntüye, burunda akıntıya, solunum yollarında daralmaya ve sindirim sisteminde anormalliklere yol açabilir.
Çilek alerjisinin diğer önemli özellikleri şunlardır:
|
Bu alerji çeşidi, genellikle çocukluk çağındaki bireylerin çilek ile ilk defa karşılaşmasıyla ortaya çıkar. Yine de bazı insanlarda hayatlarının ileri yıllarında ortaya çıkabilir.
Çilek alerjisine sahip olmak, kişinin bağışıklık sisteminin bu meyvede bulunan bazı proteinlere tepki verdiği anlamına gelir.
Bu alerjiyi engellemenin ana yöntemi çilek ve çilekli ürünlerden uzak durmaktır. Çilekten uzak durmak alerjinizi kontrol altında tutmanız için en önemli yöntemdir.
Çilek alerjisine sahip insanların sıkça sorduğu birkaç adet soru vardır. Bunlar:
- Çilek alerjisi neden olur?
- Çileğe alerji nasıl gelişir?
- Çilek alerji yapar mı?
Çilek alerjisinin oluşumu diğer gıda alerjilerine benzerlik gösterir. Kişiler çilek yediğinde bağışıklık sistemi bunu bir tehdit olarak algılar ve vücudu korumak için antikor üretir.
Aslında alerji çileğin tümüne karşı değil, sadece içerisinde bulunan bazı proteinlere karşıdır. Üretilen antikorlar çilekte bulunan bu proteinlere saldırır.
Bu saldırı esnasında vücutta birçok kimyasal madde üretilir. Üretilen kimyasal maddelerden en önemlisi histamindir. Alerji belirtileri histamin salınımının bir sonucudur.
Histamin salınımın bir sonucu olarak vücutta pek çok belirti ortaya çıkar. Deri kızarıklığı, döküntüler ve kaşıntı histamin salınımın bir sonucudur.
Kimlerde çileğe karşı alerji gelişeceğini tahmin etmek mümkün değildir. Yapılan araştırmalara göre bazı risk faktörlerine sahip kişilerde çilek alerjisinin daha sık görüldüğü tespit edilmiştir.
Çilek alerjisinin bilinen risk faktörleri şunlardır:
|
Diğer bir risk faktörü de küçük yaşta olmaktır. Küçük yaşlarda belirli bir yiyeceğe karşı alerji geliştirme olasılığı daha yüksektir.
Çilek alerjisi ve diğer alerji türleri üzerine pek çok araştırma yapılmaktadır. İlerleyen yıllarda alerji konusunda daha fazla bilgiye sahip olabiliriz.
Çilek alerjisine sahipseniz, hayatınızın bazı dönemlerinde çilek yedikten sonra hafif veya orta şiddette semptomlar yaşayabilirsiniz.
Ortaya çıkacak belirtiler çilek tükettikten birkaç dakika sonra veya birkaç saat içerisinde ortaya çıkacaktır. Genellikle ilk yarım saatte belirtiler gözlenir.
Çilek alerjisinin en yaygın belirtileri şunlardır:
|
Hafif veya orta dereceli çilek alerjileri kısa sürede tedavi edilebilir. Doktorunuzun vereceği bazı ilaçlar mevcut semptomlarınızı büyük oranda azaltacaktır.
Nadir bazı durumlarda çilek alerjisi anaflaksi oluşumu ile sonuçlanabilir. Anaflaksi hayatı tehdit eden ciddi bir reaksiyondur.
Anaflaksinin belirtileri şunlardır:
- Kalp hızında artış (taşikardi)
- Dilde şişme
- Boğazda şişme
- Nefes alışverişinin engellenmesi
- Kan basıncında düşme
- Baş dönmesi ve hafıza bulanıklığı
- Bayılma
Çilek yedikten sonra anaflaksi belirtileri gösteren herkes derhal tıbbi yardım almalıdır. Anaflaksi, erken müdahale gerektiren önemli tıbbi bir acildir.
Çilek alerjisi nedeniyle gelişen ürtiker görüntüleri – Saglik.li
Çileğe karşı alerjinizin olduğunuzu düşünüyorsanız bir doktora görünmeniz faydalı olacaktır. Muayene olana dek çilek yemeyi bırakmanız oldukça önemlidir.
Doktorunuz şikayetlerinizi dinleyecek ve gıda alerjisi konusunda bazı sorular soracaktır. Sizi muayene ettikten sonra bazı testler yaptırmanızı isteyebilir.
Çilek alerjisi için uygulanabilecek bazı testler şunlardır:
- Deri prick testi (cilt testi)
- Eliminasyon diyeti
- Kan testleri
- Oral gıda alım testi
Yapılan testler ve test içerikleri hakkında bazı detaylar şunlardır:
| Deri prick testi | Cilt üzerinde küçük delikler açılır ve şüpheli alerjenler deri altına uygulanır. İşlemden bir süre sonra alerjenlerin uygulandığı bölümler incelenir ve alerjik reaksiyon izleri aranır. |
| Eliminasyon testi | Bu test çilek alerjisinin teşhisi için oldukça önemlidir. Çileği birkaç hafta diyetinizden tamamen çıkarmalısınız. Sonrasında diyetinize tekrar ekleyerek ortaya çıkan belirtileri not etmelisiniz. |
| Kan testleri | Yapılacak kan testi ile kanınız antikorlar açısından test edilir. Ayrıca alerji durumunda artan maddeler yönüyle de test edilir. |
| Oral gıda alım testi | Bu test doktor gözetiminde uygulanır. Alerjinizin olduğu gıdadan az miktarda tüketmeniz söylenir. Doktorunuz bu işlemden sonra alerjiye ait belirtileri arar. |
Besin alerjisi teşhisi koymak oldukça zordur. Hastanın klinik öyküsü, belirtiler ve uygulanacak testler yardımıyla çilek alerjisinin teşhisi koyulabilir.
Çilek alerjisi ile yaşamak rahatsız edicidir ancak çilekten ve diğer tetikleyici gıdalardan kaçınırsanız alerji belirtileri yaşamazsınız.
Besin alerjisinin ana tedavi yöntemi tetikleyici gıdadan uzak durmaktır. Çilek alerjisi tedavisi için çilek içeriğine sahip tüm gıdalardan uzak durmalısınız.
Çilek alerjisini engellemek için özellikle şu gıdalardan uzak durmalısınız:
- Taze çilek
- Kurutulmuş çilek
- Çilekli reçeller
- Çilekli şekerler
- Çilekli pastalar
|
Pek çok gıdanın içerisinde tatlandırıcı olarak çilek bulunur. İşlenmiş gıdaları tüketmeden önce içeriğini etiketinden kontrol etmelisiniz.
Dışarıdayken yemek siparişi veriyorsanız, yiyeceği hazırlayan kişilere çilek alerjiniz olduğunu söylemeniz oldukça önemlidir. |
Doktorunuz gelecekte karşılaşabileceğiniz alerjik reaksiyonlar için antihistaminik ilaçlar reçete edebilir. Bu ilaçlar basit ve orta seviyedeki alerjileri durdurabilir.
İlk defa besin alerjisi belirtileri yaşıyorsanız en yakın zamanda bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Doktorlarınız semptomlarınız kontrol altına alacaktır.
Şiddetli alerji belirtilerine sahipseniz acil müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Ciddi alerjisi olan herkes çevresindeki insanlardan yardım istemeli ve alınacak yardım ile en kısa sürede sağlık kuruluşuna ulaştırılmalıdır.
Çilek yedikten sonra alerjik semptomlar geliştirirseniz çileği ve çilekli gıdaları diyetinizden tamamen çıkarmalısınız.
Gelecekte tüketeceğiniz gıdaların içerisinde çilek olmadığından emin olmalısınız. Kek içerisinde yer alan küçücük bir çilek bile alerjik reaksiyona neden olabilir.
Çilek, rosaceae adı verilen meyve ailesine mensuptur. Çilek alerjisi olan kişiler, bu meyve ailesi içerisinde yer alan diğer gıdalara karşı dikkatli olmalıdırlar.
Rosaceae ailesi içerisinde yer alan diğer meyveler şunlardır:
|
Çilek alerjisine sahipseniz aşağıda yer alan madde ve gıdalara karşı da alerjik yanıt geliştirebilirsiniz:
- Lateks
- Polen
- Kayısı
- Kavun
- Muz
- Fındık
- Kereviz
- Havuç
Çilek alerjisi nedeniyle tüketemediğiniz besinlerin etkisiyle vitamin veya mineral eksikliği yaşayabilirsiniz. Doktorunuzla takviye gıdalara ihtiyaç duyup duymadığınızı konuşmalısınız.
Çilek alerjisi riski çocuklarda ve bebeklerde daha fazladır. Çocukların bağışıklık sistemi pek çok şeye karşı alarm halindedir ve şiddetli tepkiler oluşabilir.
Bebeğiniz veya çocuğunuz çileğe karşı ilk temas durumunda da veya ilerleyen aşamalarda da alerji geliştirebilir. Bunu tespit edebilmenin bir yolu yoktur.
Bebeğinizde veya çocuğunuzda çilek yedikten sonra şu belirtiler ortaya çıkarsa tıbbi yardım almalısınız:
- Ciltte kızarıklık
- Ciltte kurdeşen çıkması
- Ciltte pullanmalar
- Huysuzluk
- Aşırı ağlama
- Sinirlilik
- Nefes alma zorluğu
Çocuklarda çilek alerjisine bağlı olarak sindirim sistemi belirtileri ortaya çıkabilir. Çocuklar çilek yedikten sonra kusabilir veya ishal olabilir.
Bazı çocuklarda karın şişliği göze çarpan diğer önemli belirtidir. Çilek alerjisi durumunda doktorunuzu bilgilendirmeniz ve tıbbi yardım almanız önemlidir.
Besin alerjileri genellikle yaşamın ilk 10 yılında farkedilir. Çilek alerjisiyle çocukluk çağında daha sık karşılaşılır. Yetişkinlerde görülme ihtimali daha azdır.
Geçmişte çilek yediğiniz halde alerji geliştirmemiş olabilirsiniz. Bu durum gelecekte çileğe karşı alerjisi geliştirmeyeceğiniz göstermez. Yetişkin bireylerde de sonradan çileğe karşı alerji gelişebilir. Bu durumun nadiren gerçekleştiğini bilmelisiniz.
Besin alerjileri, bağışıklık sisteminin besin içerisinde yer alan bazı maddelere karşı geliştirdiği aşırı duyarlılık sonrasında ortaya çıkar.
Gelişen aşırı duyarlılık nedeniyle çilek yedikten sonra alerji belirtileri ortaya çıkar. Çilek alerjisini engellemenin yolu çilek içerikli gıdalarla beslenmemektir.
Çilek alerjisi sonradan geçen bir alerji türü değildir. Çileğe karşı alerjiniz varsa bu durumun geçici olmadığını düşünmelisiniz ve çilek içeriğine sahip gıdalar tüketmemelisiniz.
Bebeklerde ve çocuklarda alerji belirtileri farklı özellikler gösterebilir. Bebeğinizi besledikten sonra meydana gelen değişiklikleri farketmelisiniz.
Bebeklerde çilek alerjisinin belirtileri şunlardır:
- Deride kızarıklık
- Deride kurdeşen çıkması
- Deride pullanmalar
- Huysuzluk
- Ağlama
- Sinirlilik
- Nefes alma zorluğu
Bu belirtiler bebeklerde ortaya çıkan besin alerjisini haber veriyor olabilir. Alerji belirtilerini farkederseniz tıbbi destek almak için bir doktora gitmelisiniz.
