Esansiyel tremor hastalığı, nedeni tam olarak anlaşılamayan şekilde titremelere neden olan bir rahatsızlıktır. Halk arasında daha çok titreme hastalığı olarak bilinir.
Esansiyel tremora benzeyen pek çok hastalık vardır. Bu yüzden ayırıcı tanısı nispeten zordur. Bu yazıda titreme hastalığı nedir, nedenleri ve belirtileri nelerdir, tedavisi nasıldır gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Esansiyel tremor, istemsiz ve ritmik titremelere neden olan bir sinir sistemi (nörolojik) hastalığıdır. Halk arasında titreme hastalığı olarak bilinir.
Vücudunuzun bir bölümü kontrolsüzce sallanır, bu duruma titreme denir. Vücudunuzun neredeyse her bölümünü etkileyebilir, ancak en sık ellerde görülür.
Vücutta en çok etkilediği bölgeler şunlardır:
- Eller ve ön kol
- Kafa
- Yüz ve ses telleri
- Dil
- Boyun
- Gövde
- Ayaklar
- Bacaklar
| Esansiyel tremor genellikle tehlikeli bir hastalık değildir. Zamanla kötüleşebilir ve bazı insanların günlük yaşamını etkileyecek kadar şiddetli olabilir. |
Bu hastalık genellikle parkinson hastalığı ile karışır. Esansiyel tremor hastalığı her yaşta ortaya çıkabilir. Büyük çoğunlukla 40 yaş ve üstü insanlarda görülür.
Esansiyel tremor vakalarının yaklaşık olarak %50’sinin genetik mutasyondan kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu forma ailevi titreme hastalığı denir.
Bir genetik mutasyona sahip olmayan kişilerde esansiyel tremora neyin neden olduğu tam olarak bilinmektedir. Tahmin edilen bazı nedenler şunlardır:
- Yüksek düzeyde alkol kullanımı veya bırakılması
- Aşırı aktif tiroid (Hipertiroidi)
- İnme
- Wilson hastalığı
- Çeşitli nörolojik rahatsızlıklar
Titreme hastalığına yol açan beyin yapısının talamus olduğu düşünülmektedir. Talamus, kas aktivitelerinin kontrolünden sorumludur. Anormal beyin aktivitelerinin talamusu etkileyerek titreme hastalığına yol açtığı düşünülmektedir.
Esansiyel tremorda görülen titreme hareketi, küçük ve hızlıdır. Sürekli olabileceği gibi ara ara da ortaya çıkabilir. Tek taraflı veya iki taraflı olarak ortaya çıkabilir.
Bu rahasızlığa sahip hastalar herhangi bir iş yaparken titreme yaşayabileceği gibi hiçbir iş yapmıyorken de titreme yaşayabilirler. Bu duruma istirahat tremoru denir.
Esansiyel tremorun belirtileri ve bulguları şunlardır:
|
Titreme hastalığının başlıca belirtileri bunlardır. Titremelerin artışına yol açacak bazı nedenler vardır. Bu nedenler şunlardır:
- Stresli olmak
- Yorgunluk
- Açlık
- Havanın çok sıcak veya çok soğuk olması
- Kafeinli gıdaların tüketilmesi
- Sigara kullanımı
- Alkol kullanımı
Esansiyel tremorun tanısı ve tedavisiyle ilgili bölümlere geçmeden önce, titremeye neden olabilecek diğer hastalıkları öğrenmek faydalı olacaktır.
Tremora (titreme) yol açacak pek çok tıbbi durum vardır. Bu hastalıklardan en önemlileri şunlardır:
|
|
Esansiyel tremor tanısı, hastaların semptomlarının yönlendirmesi ve yapılan testler sonucunda konulur. Bu hastalara tam bir nörolojik muayene yapılır.
Hemen üst bölümde yer alan hastalıklar ile esansiyel tremor hastalığının ayırıcı tanıları yapılır. Diğer hastalıklar dışlandıktan sonra esansiyel tremor tanısı konulur.
Titreme hastalığı teşhis etmek için kullanılabilecek spesifik kan, idrar veya başka bir test yoktur. Diğer tanıların dışlanması ile tanısı konulur. Diğer hastalıkları dışlamak için kan, idrar testleri ve BT, MR gibi görüntülemeler yapılabilir.
Tiroid hastalıkları, aşırı kafein kullanımı, ilaç veya uyarıcı madde kullanımı gibi diğer nedenlerin de dışlanması gerekmektedir.
Esansiyel tremor hastalığının net bir tedavisi yoktur. Altta yatan neden tam olarak bilinmediği için neden yönelik tedavi seçenekleri geliştirilememiştir.
Esansiyel tremorun tedavisi genel hatlarıyla belirtileri azaltmak üzerine kuruludur. Belirtileriniz hafifse tedaviye ihtiyaç yoktur, şiddetli vakalarda ise uygulanabilecek bazı tedaviler mevcuttur. Bu tedavi metotları şunlardır:
İlaç Tedavisi
Titreme hastalığı tedavisinde kullanılacak oral ilaçlar, hastalığın semptomlarını önemli ölçüde azaltabilir. Doktor reçetesi ile alınabilen bu ilaçlardan bazıları şunlardır:
- İnderal
- Mysoline
- Neurontin
- Topamax
Ayrıca; b-blokör (propranolol), adrenalin sınırlayıcılar (flunarizin), antikonvülsanlar (primidon) ve antideprasanlar (alprazolam) da bu hastalığın tedavisinde kullanılabilmektedir.
Fizik Tedavi Uygulamaları
Koordinasyon ve kas kontrolünün sağlanması ve iyileştirilmesi için fizik tedaviye gidebilirsiniz. Bu sayede titremelerinizi bir miktar azaltabilir ve kas kontrolünüzü güçlendirebilirsiniz.
Bazen botoks uygulamaları da yapılabilir. Botoks uygulaması ile çok titreyen kaslarınızı zayıflatılır ve titremeleriniz en aza indirilir.
Cerrahi Tedavi
Birçok hastalıkta olduğu gibi esansiyel tremorda da diğer tedavilerle rahatlama sağlanamazsa cerrahi seçenekler düşünülür. Cerrahi seçenekler şunlardır:
Derin beyin stimülasyonu: Hareketleri kontrol eden beyin bölgesine(talamus) küçük elektrotlar yerleştirilir. Bu elektrotlar yardımı ile titremelere yol açan beyin sinyalleri engellenir.
Stereotaktik radyocerrahi: Hareket bozukluğuna yol açan bölgeyi hedefleyen güçlü X ışınları ile beynin çok küçük bir bölgesi etkisiz bırakılır. Tedavi boyunca hasta uyanık ve duyarlıdır.
Esansiyel tremor hastalığına sahip birçok hasta normal bir hayat yaşar. Hastalığınız hayatınız boyunca aynı kalabileceği gibi bazen de şiddetlenebilir ve tüm vücudunuza yayılabilir.
Titremeleriniz şiddetli ise, günlük yaşamınız bu durumdan etkilenecektir. Sizlere yardımcı olabilecek şu metotları uygulayabilirsiniz.
|
Hastalığınız için doktorunuzla iletişimde kalın ve kontrollerinizi aksatmayın. Bu sayede hastalığınızın ilerlemesini durdurabilir veya yavaşlatabilirsiniz.
Esansiyel tremorun nedeni tam olarak bilinmediği için önlemenin de henüz bir yolu yoktur. Semptomlarınızı azaltacak tıbbi tedaviler ve yaşam tarzı değişiklikleri ile gündelik yaşamınızı daha iyi yönetebilir hale gelebilirsiniz.
