Kas seğirmesi, vücuttaki herhangi bir kasta veya kas grubunda ortaya çıkan istemsiz kasılmaları ve küçük titreşimleri ifade eden tıbbi tanımlamadır. Oldukça yaygındır ve bazı hastalıkların belirtisi olabilir.
Bu yazıda; kas seğirmesi nedir, fasikülasyon nedir, kas seğirmesinin nedenleri nelerdir, kas seğirmesine yol açan hastalıklar nelerdir ve kas seğirmesinin tedavisi nasıl yapılır sorularının kapsamlı yanıtı bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Kas seğirmesi, kaslarda istemsiz şekilde ortaya çıkan ve küçük titreşimler gösteren kasılmalara verilen tıbbi isimdir. Hastalar tarafından oldukça rahatsız edici bir his olarak tarif edilir.
Kas seğirmesinin başlıca özellikleri şunlardır:
|
Tıbbi olarak seğirmeden bahsedebilmek için, seğirmenin dışarıdan görülmesi veya EMG ile izlenmesi gerekir. Birçok hastada seğirme basit düzeydedir ve tespit edilemez.
Kas seğirmesi görüldüğü alanın boyutuna göre iki çeşittir:
- Fokal (bir bölgeyi tutan)
- Jeneralize (yaygın olan)
Kas seğirmesinin nasıl ortaya çıktığı tam olarak açıklanabilmiş değildir. Genel kanı; sinir iletimi bozulmuş bir kasın duyarlılığının artması ve kendi kendine kasılması durumu olduğudur.
Kaslarda ortaya çıkan seğirme basit bir nedenden kaynaklanabileceği gibi önemli nörolojik bir hastalığın da işareti olabilir.
Yazımızın alt bölümlerinde kas seğirmesine yol açan nedenleri ve bu nedenlerin detaylı açıklamalarını bulabilirsiniz.
Fasikülasyon oluşumuna yol açan onlarca farklı neden vardır. Yazımızın bu bölümünde öncelikle sık görülen nedenleri sizlerle paylaşacağız.
Yazımızın daha alt bölümlerinde ise, kas seğirmesine yol açan önemli bazı tıbbi problemleri ve detaylarını bulabilirsiniz.
Kas seğirmesinin yaygın nedenleri şunlardır:
Aşırı Egzersiz
Bir kişi uzun süre egzersiz yaptıktan sonra veya kaslarını fazla kullanması durumunda kas seğirmesiyle karşılaşabilir. Kasın fazla gerilmesi veya aşırı kullanılması seğirmeye neden olabilir.
Yapılan araştırmalar fazla efor ve egzersiz sonrasında kas seğirmesine yol açan durumun iki nedenden kaynaklandığını gösteriyor:
- Egzersiz kas yorgunluğuna neden olabilir. Fazla çalışan kas liflerinde seğirme ve krampları tetikleyen laktik asit birikimi gerçekleşir.
- Egzersiz esnasında terleme yoluyla elektrolitler kaybedilir. Elektrolitler kas kasılmasında önemli bir role sahiptir. Kaybedilen elektrolitler kas seğirmesini tetikler.
Aşırı egzersiz sonrasında ortaya çıkan kas seğirmesi genellikle kollar ve bacaklarda ortaya çıkar. Baldır, uyluk ve pazı kasları egzersiz sonrasında seğirmenin ortaya çıktığı en önemli kas bölgeleridir.
Yeterince Uyumamak
Beyindeki sinir uçları arasında iletişi sağlayan kimyasallar ve nörotransmitterler vücuttaki kas kasılmasını kontrol eden sinirlere ileti aktarır.
Uykusuz kalmanız ve uyku yoksunluğu çekmeniz beyindeki nörotransmitter çalışma şeklini etkiler. Bu durum kas seğirmesine yol açabilir.
Yorgunluk ve uykusuzluk nedeniyle kas seğirmesine sık rastlanır. Uykuzuluk nedeniyle göz kapağı üzerinde kas seğirmesi sık görülür.
Fazla Kafein Alımı
Özellikle kahve içerisinde bulunan kafein, sinirler üzerine etki eden önemli bir uyarıcıdır. Kafein alımında aşırıya kaçılması vücutta kas seğirmesi olasılığını arttırır.
Çok fazla kahve, çay veya kafeinli ürün tüketmekten kaçınmalısınız. Fazla kafein vücudun herhangi bir yerinde kas seğirmesine yol açabilir.
Kalsiyum Eksikliği
Kas kasılmasını sağlayan en önemli elektrolitlerden biri kalsiyumdur. Kalsiyum eksikliği kas seğirmelerine neden olabilir.
Kalsiyum eksikliğine yol açan pek çok tıbbi durum vardır. Kalsiyum eksikliğinin tıbbi literatürdeki adı hipokalsemidir.
Hipokalsemisi olan kişiler şu besinleri tüketerek kalsiyum alabilirler:
- Süt ürünleri
- Soya fasılyesi
- Fındık
- Yeşil yapraklı sebzeler
Magnezyum Eksikliği
Magnezyum, kas ve sinir fonksiyonlarını destekler. Kalsiyumun hücre zarı boyunca taşınmasına aracılık eder. Kas ve sinirlerin sağlıklı tutulmasında rol oynar.
Magnezyum eksikliğinde, özellikle yüz bölgesinde olmak üzere vücudun herhangi bir yerinde kas seğirmesi oluşabilir. Magnezyum eksikliği hipomagnezemi olarak bilinir.
Magnezyum eksikliğinin bazı nedenleri şunlardır:
- Kötü beslenme
- Fazla alkol alımı
- İshal
Magnezyum eksikliği nedeniyle kas ve sinir fonksiyonlarında bozulmalar yaşanır ve fasikülasyon oluşabilir. Magnezyum eksikliği kalp ve damar hastalıklarına yol açabilir.
D Vitamini Eksikliği
Sinir iletimi üzerinde görevi olan diğer bir madde ise D vitaminidir. Sinir iletilerinin beyinden kaslara taşınmasına önemli bir rolü vardır.
D vitamini eksikliğinin nedenleri güneş ışığına maruz kalmamak ve zayıf beslenmektir. D vitamini eksikliğine sahip olmak kas zayıflığına ve kas seğirmelerine neden olabilir.
Susuz Kalmak
İnsan vücudunun büyük bir bölümü sudan oluşur. Su, besin ve minerallerin kaslara taşınmasını sağlayan aracı bir maddedir.
Bir kişi yeterince su almazsa dehidratasyon gelişir. Dehidratasyon nedeniyle kas seğirmesi gelişebilir.
Stres ve Endişe
Psikolojik olarak stres yaşamak veya kaygı düzeyinin yükselmesi nedeniyle vücudumuzda bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Stres ve kaygı kas gerginliğinde artışa neden olabilir.
Stres ve endişe nedeniyle fasikülasyon oluşabilir. Stresin neden olduğu kas seğirmelerine vücudun herhangi bir bölümünde rastlanabilir.
Bazı İlaçlar
Kullandığınız herhangi bir ilaç istemsiz kas seğirmelerine neden olabilir. Bu durum bir yan etki veya ilaç etkileşiminin sonucu olabilir.
Yeni bir ilaç aldıktan sonra kas seğirmesi yaşarsanız bu durumu doktorunuza bildirmelisiniz.
Yazımızın hemen üst bölümünde kas seğirmesine yol açan bazı yaygın nedenleri bulabilirsiniz. Bu nedenler genellikle kısa süreli ve kontrol edilebilir sağlık koşullarını içeriyordu.
Kas seğirmesine yol açan bazı hastalıklar daha ciddi olabilir. Kas seğirmesi bazen altta yatan bir sağlık koşulunun belirtisi olabilir.
Kas seğirmesine yol açan bazı ciddi sağlık koşulları şunlardır:
Radikülopati
Radikülopati, sinirin sıkışması ve görevini yerine getirememesini tanımlar. Sıkışmış spinal bir sinir kas seğirmesine ve spazmlara yol açabilir.
Sıkışmış sinir nedeniyle karıncalanma hissi (paresteszi) veya uyuşukluk hissedebilirsiniz.
Bel fıtığı sinir sıkışmasına yol açan en önemli nedenlerden biridir. Sinir sıkışması nedeniyle kas seğirmesi yaşıyor olabilirsiniz.
Amyotrofik Lateral Skleroz
Amyotrofik lateral skleroz, oldukça nadir görülen nörolojik bir hastalıktır. Kas seğirmesi ALS’nin en önemli belirtilerinden biridir.
ALS’li bir kişide sinir hücreleri dejenere olur ve zaman içerisinde bozulur. Bu kişilerde sinirler düzgün çalışamaz.
ALS’nin başlıca belirtileri şunlardır:
- Kas güçsüzlüğü
- Kas seğirmesi
- Kas kaybı
ALS’li bir kişi zamanla hareketlerini kontrol etme yeteneğini kaybedebilir. Bu durum yürümeyi, yemek yemeyi, konuşmayı ve nefes almayı zorlaştırabilir.
Isaacs Sendromu
Isaacs sendromu kas seğirmesine neden olabilecek nöromüsküler bir durumdur. Isaacs sendromu olan bir kişide periferik sinir aksonları aşırı aktiftir.
Bu durum kas liflerinin sürekli tetiklenmesine neden olur. Hastalar dinlenirken bile kas kasılması yaşarlar.
Isaacs sendromunun belirtileri şunlardır:
- Kas sertliği
- Kasılma veya kramp
- Terleme
- Kasları gevşetememek
- Kas seğirmesi
Lupus
Lupus’un birçok farklı belirtisi olsa da kas seğirmeleri de lupusun belirtisi olabilir. Lupus, otoimmün bir hastalıktır. İnsanın vücudu yanlışlıkla kendi dokularına saldırır.
Lupus hastalarında bazı kas guruplarının iltihaplandığı görülebilir. Bu durum miyozit olarak isimlendirilir. Kas seğirmesi miyozitin bir belirtisi olabilir.
Multipl Skleroz
Kas seğirmeleri bazı nadir durumlarda MS’in bir işareti olabilir. Multipl skleroz, merkezi sinir sistemini etkileyen dejeneratif bir durumdur.
MS’in en yaygın semptomlarından bir spastisitedir. Spastisite, kasların sertleşmesi ve istemsiz olarak büzülmesidir. Kas seğirmesi spastisitenin bir işareti olabilir.
Multip sklerozun diğer belirtileri şunlardır:
- Yorgunluk
- Uyuşukluk veya karıncalanma
- Zayıflık
- Baş dönmesi
- Kronik ağrılar
- Bilinç değişiklikleri
- Yürüme zorluğu
- Görüş problemleri
Kas seğirmesi büyük oranda acil bir durumun göstergesi değildir. Yine de ciddi bir hastalığın belirtisi olabileceğini unutmamalısınız.
Kısa süreli ve geçici kas seğirmelerinin basit bir nedenden kaynaklanabileceğini bilmelisiniz. Daha uzun süreli veya kalıcı kas seğirmeleri için tıbbi yardım almanız gerekebilir.
Doktorunuz kas seğirmesine neden olan altta yatan nedeni belirlemek için sizlere bazı sorular sorabilir. Bu sorulardan bazıları şunlardır:
|
Doktorunuz bu soruları sorduktan sonra fizik muayenenizi yapacak ve detaylı tıbbi geçmişinizi alacaktır. Diğer semptomlarınızı doktorunuzla mutlaka paylaşınız.
Doktorunuz kas seğirmelerine yol açan durumun altta yatan bir neden olduğundan şüpheleniyorsa bazı testler yaptırmanızı isteyebilir. Bu testlerden bazıları şunlardır:
- Elektrolit seviyeleri için kan testi
- Tiroid fonksiyon testleri
- MR görüntüleme
- Bilgisayarlı tomografi
- Elektromiyografi (EMG)
Bu testler kas seğirmelerine yol açan nedenin belirlenmesine yardımcı olabilir. Kalıcı ve kronik kas seğirmesi, altta yatan ciddi bir tıbbi durumdan dolayı olabilir.
Doktorunuz altta yatan nedeni en kısa sürede teşhis etmeye çalışacak ve kısa sürede tedavi adımlarına geçmek isteyecektir.
Kas seğirmesi tedavisi altta yatan nedene yöneliktir. Altta yatan neden tespit edildikten sonra tedavi adımları planlanacaktır.
|
Kas seğirmeleri çoğu zaman kısa süreli ve iyi huyludur. Altta yatan basit nedenin ortadan kalkması (fazla egzersiz, susuzluk vs) ile kısa sürede tedavi olmaktadır.
Daha ciddi nedenler sonucunda oluşan kas seğirmeleri için tıbbi tedavilere ihtiyaç duyulabilir. Hastalığınızın tanısına göre tedavi seçenekleri belirlenecektir. |
Hastalığın tanısına göre şu ilaçlar kullanılabilir:
- Kortikosteroidler
- Kas gevşeticiler
- Nöromüsküler blokörler
Kas seğirmesi her zaman önlenebilir bir durum değildir. Yine de kas seğirmesinin oluşma olasılığını azaltmak için yapabileceğiniz bazı şeyler vardır.
Kas seğirmesini önlemek için şu adımları uygulayabilirsiniz:
Dengeli Diyet
Dengeli bir diyet ile vücudunuz için gerekli pek çok maddeyi gıdalar aracılığıyla edinebilirsiniz. Kalsiyum ve magnezyum içerikli besinler tüketmelisiniz.
Dengeli bir diyet için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Sebze ve meyve tüketin
- Karbonhidrat içerikli kepekli tahıllar yiyin.
- Protein içerikli besinler tüketin.
- Yeterince su için.
Yeterli Uyuyun
Yeterli uyumamanın kas seğirmesine yol açtığını unutmamalısınız. Sağlıklı bir vücut fizyolojisi için her gece ortalama olarak 6 ila 8 saat kadar uyumalısınız.
Uyku, vücudun iyileşmesine ve dinlenmesine olanak sağlar. Beyindeki nörotransmitter dengesinin kurulması için oldukça önemlidir.
Stresten Uzak Kalmak
Fasikülasyon oluşumunu tetikleyen ana etkenlerden biri de stres ve endişedir. Stres ve endişe kaynaklarından uzak kalmalısınız.
Stres yönetimi için şu yöntemleri uygulayabilirsiniz:
- Çeşitli meditasyon yöntemlerini deneyiniz.
- Haftada en az 3 gün egzersiz yapınız.
- Bir terapistle konuşmayı deneyiniz.
Kafein ve Sigaradan Uzak Durun
Kafeinli içecekleri yüksek miktarda tüketmek kas seğirmesi oluşumuna yol açmaktadır. Kafein içeren içecekleri ve gıdaları mümkün olduğunca azaltınız.
Sigara içeriğinde yer alan nikotin merkezi sinir sitemini uyaran bir bir uyarıcıdır. Sigara kullanmak kas seğirmesine yol açabilir.
Sigarayı bırakmak hayatınızın her anı için önemli olacaktır. Sigarayı bırakarak kas seğirmesi olasılığını azaltabilirsiniz.
İlaçlar
Doktor reçetesi ile aldığınız bazı ilaçlar kas seğirmesine yol açabilir. İlaçların yan etkileri veya ilaç etkileşimleri sonucunda kas fasikülayonu oluşabilir.
Kullandığınız ilaçlar ve yaşadığınız problemleri doktorunuz ile paylaşmalısınız. Doktorunuz kas seğirmesine neden olmayan başka bir ilaç önerebilir.
Diğer Öneriler
Kas seğirmesi büyük oranda ciddi olmayan sağlık koşulları nedeniyle oluşur. Bu nedenler bazı yaşam tarzı değişiklikleri ile evde tedavi edilebilir.
Bazı durumlarda fasikülasyon oluşumuna yol açan neden daha ciddi olabilir. Uzun süreli ve sık tekrarlayan kas seğirmesi için bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
