Sakral gamze, sırtın alt bölgesinde ve kalça kıvrımının hemen üstünde yer alan küçük bir delik veya yarıktır. Doğuştan gelen bir durumdur ve nedeni tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Çoğu zaman tedavi edilmesine gerek yoktur.
Bu yazıda; sakral gamze nedir, sakral gamzenin nedenleri ve belirtileri nelerdir, teşhisi ve tedavisi nasıl yapılır, komplikasyonları nelerdir gibi soruların kapsamlı yanıtlarını bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Sakral gamze; omuriliğin dip bölgesinde, sırtın küçük bir bölümünde, kalça kıvrımında veya kalçanın hemen üstünde bulunan küçük bir yarıktır. Genellikle kalçaların arasındaki girintinin hemen üstünde bulunur.
Sakral delik, doğuştan gelen bir durumdur. Yeni doğan çocukların yaklaşık olarak %2-4’i sakral delik ile dünyaya gelirler.
Sakral bölgedeki bu küçük delik şu isimlerle de anılabilmektedir:
- Sakral gam
- Sakral delik
- Sakral yarık
- Sakral dimple
- Pilonidal gamze
|
Yeni doğan bebeklerinde sakral gamzeyle karşılaşan anneler bazen telaşlanabilirler. “Çocuğumun poposunda veya sırtında delik var.” şeklinde bir şikayet ile bir sağlık kuruluşuna başvururlar.
Sakral gamzeler çoğunlukla bir problem oluşturmaz. Sağlıklı yenidoğan bebeklerde %2-4 ihtimalle ortaya çıkar ancak bir patolojiye yol açmaz. |
Sakral gamzenin nasıl oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Bebeğin, anne karnında büyümesi esnasında basit bir anormallik sonucunda oluştuğu düşünülmektedir.
Sakral gamze ile birlikte bir saç tutamının, cilt rengi değişikliğinin ve cilt damgasının olması altta yatan ciddi bir anomaliyi anlatabilir. Bu gibi durumlarda ek testlerin yapılması gerekebilir.
Sakral gamze için çoğu zaman tedaviye gerek yoktur. Altta yatan ek anomaliler nedeniyle tedavi gereksinimi olabilir.
Sakral gamzenin oluşumuna neyin neden olduğu halen tam olarak anlaşılabilmiş değildir. Doğuştan gelen bir durumdur.
Anne karnındaki gelişim aşamasında bilinmeyen bir nedenle oluşur. Gelişim aşamasındaki bebeğin büyümesi esnasında bir anormallik sonucunda oluştuğu düşünülmektedir.
Sakral gamzenin gelişimine yol açtığı tespit edilen bir risk faktörü yoktur.
Sakral gamze, alt sırt bölgesinde yer alan gamze veya oyuktur. Genellikle kolayca fark edilebilen lezyonlardır. Özellikle kalçaların arasındaki üst bölüme yerleştirilebilir.
Sakral gamzenin genellikle ek bir belirtisi yoktur. Annesi veya doktoru tarafından fark edilir. Anneler bazen telaşlansa da önemli bir durum olmadığını bilmek gerekir.
Bununla birlikte bazı özellikler başka kusurları da işaret edilebilir. Bu özellikler şunlardır:
|
Çok nadir olsa da, çocuklarda veya yetişkinlerde sonradan sakral gamzeye benzeyen pilonidal kistler oluşabilir. Pilonidal kistlerin nedeni tam olarak bilinemese de, gevşek kılların cilde girmesi nedeniyle oluştuğuna inanılmaktadır.
Bazı faktörlerinin pilonidal kist oluşum riskini arttırdığı bilinmektedir. Bunlar:
- Şişmanlık
- 15 – 40 yaş arasında olmak
- Vücudun normale göre daha kıllı olması
- Kılların daha kalın veya daha kıvırcık olması
- Yaralanmalar
- Aile öyküsünün olması
- Uzun süre oturmayı gerektiren bir işle meşgul olmak
Sakral gamzenin teşhisi genel olarak göz ile yapılır. Yenidoğan dönemindeki bebeklerin tüm vücut muayenesi esnasında doktorlar tarafından tespit edilebilmektedir.
Sakrum bölgesindeki bu deliğin olağandışı özellikleri yoksa basit sakral gamze olarak kabul edilir ve tedaviye gerek yoktur.
Bazı durumlarda altta yatan başka bir problem olabileceği düşünülebilir. Bu gibi durumlarda BT, MR ve USG gibi cihazlarla görüntüleme yapılır ve alttaki patoloji tespit edilir.
Sakral gamze, çoğu zaman basit bir nedene bağlıdır ve tedaviye gerek yoktur. Gamze çukurluğunun derin olması, içerisinde kir, ter veya dışkı birikimine yol açabilir.
Bu birikimler nedeniyle enfeksiyon ve ilgili bölgenin tahrişi ortaya çıkabilir. Sakral gamzenin yerleştiği bölgenin temiz tutulması önemlidir.
Sakral gamzesi bulunan bir kişide şu belirtiler varsa bir doktora görünmelidir:
|
Bu belirtiler spinal kord ile ilgili bir hasarı gösterir. Bir nöroloji uzmanına danışmak faydalı olacaktır.
Sakral gamzenin zararsız olduğunu unutmayın. Yenidoğan çocukların %2-4’ünün bu duruma sahip olduğunu ve tedavi gerektirmediğini bilin.
Küçük ve derin olmayan sakral gamzenin genellikle komplikasyonu yoktur. Bu tür yarıklar herhangi bir tedavi gerektirmez.
Vücudun iç bölümlerine doğru devam eden daha derin sakral gamzeler bulunmaktadır. Bu tür yarıklar omuriliğe veya kolona kadar ulaşabilir. Genellikle kronik kızarıklık ile birlikte görülür.
Deri sakral gamzeler sıklıkla enfekte olur. Bu nedenle apse veya kist oluşumuna rastlanabilir. Derin gamzelerin cerrahi yöntemler ile kapatılması gerekebilir. Çok sık enfekte olan sakral gamzeler için de cerrahi tedavi uygulaması yapılabilir.
Sakral gamzenin basit olmadığı düşünülüyorsa 3 – 4 aylar arasında ultrason yapılır. Bu sayede omurilik kanalı değerlendirilir.
Bazı durumlarda sakral gamzeler, omurilikte ilgili bir doğumsal kusurun varlığında oluşabilir. Bunlardan en yaygın olanı spina bifida occultadır. Bu hastalıkta, omurgadaki kemiklerden birinde küçük düzensizlikler vardır.
Sizde veya çocuğunuzda bulunan sakral gamze ile ilgili endişeniz varsa, şu durumları fark ettiğiniz takdirde doktora başvurmalısınız:
- İrin akışı
- Kızarıklık
- Şişme
- Hassasiyet
- Isı artışı
Doktorunuz tıbbi geçmişinizi soracak ve fizik muayenenizi yapacaktır. Bu sayede ilgili problemi teşhis ve tedavi edecektir.
Sakral gamzelerin hemen hemen tamamı zararsızdır ve tedavi gerektirmez. Yine de çocuğunuzun doktoru detaylı muayene yapacak ve sakral gamzeyi kontrol edecektir.
Yaşamınızın ilerleyen dönemlerinde sakral çukurlaşmadan endişe duyuyorsanız, yarık alanını temiz ve kuru tutmalısınız. Kilonuzun sağlıklı aralıkta olmasını sağlamalısınız.
Sakral gamzenin enfeksiyonu durumunda antibiyotiklerle tedavi sağlanır. Apse oluşursa, irin drenajı için küçük bir işlem yapılabilir.
Sakral bölgedeki bu küçük deliğin enfeksiyonu sık sık oluşursa ve devam ederse cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Bu amaçla üç farklı yöntem ile tedavi sağlanabilir.
|
Sakral gamzenin pek çok çocukta bulunduğunu unutmayın. Hemen hemen tamamı zararsızdır ve tedavi gerektirmez. Sakral gamze ile yaşamınızı sürdürürken herhangi bir eksiklik yaşamayacaksınız.
