Aşırı aktif mesane, idrarın depolandığı mesane adlı yapının istemsizce ve kontrolsüzce kasılması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Hastalarda sürekli idrara çıkma isteği ve istemsiz idrar kaçırma şikayeti vardır.
Aşırı aktif mesaneli kişilerde, hastalıkları yüzünden günlük hayatları kısıtlanır ve yaşam kaliteleri düşer. Aşırı aktif mesane nedir, nedenleri ve belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir gibi soruların yanıtlarını bu yazıda bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Aşırı aktif mesane, idrar torbası kasının istemsizce kasılması sonucu gelişen ve hastaları oldukça rahatsız eden bir hastalıktır. Normal mesane, içeriğindeki idrar hacmi belli bir seviyeye ulaşmadan idrara çıkma isteği uyandırmaz.
Aşırı aktif mesanede ise idrar kesesinde küçücük miktarda bile idrar varsa idrara çıkma isteği oluşur. Bu hastalık ani bir dürtü ile idrar yapmaya yol açar. Bazı hastalarda idrar kaçırma şikayetleri ortaya çıkar.
İki çeşit aşırı aktif mesane vardır:
|
Aşır aktif mesanenin belirtilerini yönetmek oldukça zor olabilir. Sosyal yaşamın sınırlandırılmasına ve hayat kalitesinin azalmasına yol açabilir. Hastalarda psikolojik sorunların oluşmasına neden olabilir.
Hastalığınızı yönetmenize yardımcı olacak pek çok tedavi geliştirilmiştir. Hem idrar kaçırma şikayetlerinizi azaltacak hem de aşırı aktif mesanenin tedavisini sağlayacak çözümler bulunmaktadır.
İdrar, böbrekler tarafından üretilir. Üreterler aracılığıyla idrarınız mesaneye gider ve belirli bir hacme gelinceye kadar depolanır. Belirli bir hacim oluşunca idrar yapmanız gerektiğini hissettirecek fizyolojik süreç başlar.
İdrar kesesinin hacmi artınca beyine sinyaller gider. Beyin tarafından yorumlanan bu sinyaller vücudunuza idrar yapmanız gerektiğini söyler. Daha sonra sizler tuvalete gidersiniz, pelvis kaslarınız gevşer ve idrar vücudunuzdan uzaklaştırılır.
Aşırı aktif mesaneniz varsa idrar kesesi kaslarınız istemeden ve kontrolsüzce kasılıyor demektir. Bu durumda idrar kesesinde yeterince idrar olmasa bile sık sık idrara çıkma isteği duyabilirsiniz.
Aşırı aktif mesaneye yol açacak koşullar ve faktörlerden bazıları şunlardır:
|
Aşırı aktif mesane oluşumuna yol açan asıl neden kesin olarak bilinmemektedir. Üstteki maddelerin olması bu hastalığın oluşumunu kolaylaştırmaktadır.
Aşırı aktif mesanenin oluşma olasılığı yaşla birlikte artar ancak yaşlanmanın bir sonucu değildir. Aşırı aktif mesanenin nedenleri genellikle idrar yolunuzdaki sorunların sonucudur.
Arada bir idrar kaçırmak aşırı aktif mesaneye sahip olduğunuz anlamına gelmez. İdrar kaçırmaya neden olabilecek birçok neden bulunmaktadır, aşırı aktif mesane ise bunlardan sadece biridir.
Aşırı aktif mesaneye sahip olmak idrara çıkma sıklığı ve idrara çıkma aciliyeti ile belirlenir. Belirtileri şunlardır:
|
Aşırı aktif mesanenin belirtileri kişiden kişiye farklılıklar gösterebilir. Bu durum ancak bir doktor yardımı ile tanı konabileceğini gösterir. Bu ve benzeri semptomlara sahipseniz bir doktora gitmeniz faydalı olacaktır.
Sık sık idrara çıkma ve acil idrara çıkma şikayetlerine sahipseniz doktorunuza başvurunuz. Hastalığınızın teşhisi için doktorunuz bazı testler yapmanızı isteyebilir.
Aşırı aktif mesanenin tanısında kullanılan testler şunlardır:
Fizik Muayene
Doktorunuz karnınız ve böbreklerinin etrafındaki hassasiyeti hissetmesi ve genişlemiş bir prostat bezinin olup olmadığını fiziksel incelemeniz ile anlayabilir.
İdrar Tahlili
İdrarınızın örneğini verdiğinizde pek çok anormallikler açısından test edilmiş olursunuz. İdrar yolu enfeksiyonlarının varlığı, idrarda kan içeriği ve diğer idrar yolu problemlerinin tanısında yardımcı bir testtir.
Mesane USG
İdrarınızı yaptıktan sonra çekilecek USG ile mesanenizde kalan idrar miktarı ölçülecektir. İdrar yapmanıza rağmen mesanenizin boşalmamış olması tanıya gidilmesi açısından gösterge olabilir.
Ürodinamik test
Ürodinamik test ile idrar yapma beceriniz test edilir. Mesanenin idrar tutma ve saklama yeteneği değerlendirilir.
Sistoskopi
Bu yöntemde idrar yolunuza ince bir ışıklı sonda gönderilmiş olur. Mesanenizin içi pek çok açıdan değerlendirilir. Mesane taşlarının varlığı veya tümör gibi herhangi bir anormalliğin teşhisi konabilir. Ayrıca mesane duvarından biyopsi alınabilir.
Aşırı aktif mesaneniz varsa bu hastalığa ait semptomlarınızı yönetmenizi sağlayacak çeşitli tedaviler mevcuttur. Bu tedaviler şunlardır:
Pelvik Taban Egzersizleri
Pelvis kaslarınıza hakim olmanız hastalığın tedavisine yardımcı olacaktır. Hedeflenen kaslar ve egzersizleri sayesinde idrar aciliyeti, sıklığı ve gece idrara kalkma şikayetleri başta olmak üzere birçok şikayetiniz kontrol altına alınabilir.
|
İlaç Tedavisi
Aşırı aktif mesaneyi tedavi eden ilaçlar başlıca iki etkiye sahiptir; hastanın şikayetlerini hafifletmek ve idrar kaçırma sıklığını azaltmak. Bu hastalık için verilebilecek bazı ilaçlar şunlardır:
Bu ilaçlar göz kuruluğu, ağız kuruluğu ve kabızlık gibi yan etkilere neden olabilir. İlaçlarınızı doktor kontrolünde kullanınız. |
Mesane Kası Botoksu
Mesane kasına uygulanacak botoks tedavileri ile idrar kesesi kasları geçici olarak zayıflatılabilir veya felç edilebilir. Bu tedavi mesanenin sık sık kasılmasını önler, aşırı aktif mesane semptomlarını azaltabilir.
Her bir botoks enjeksiyonunun etkileri tipik olarak altı ila sekiz ay kadar sürebilir. Bu yüzden tekrarlanan botoks uygulamalarına ihtiyacınız olabilir.
Sinir Stimülasyonu
Bu tedavi metodu mesaneye ulaşan sinirlerin elektrik uyarımına dayanarak çalışır. Elektriksel uyarım bel ve alt bacakların derisinin içerisine sokulan küçük iğneler yardımı ile gerçekleştirilir.
Açıkça ortaya konulmamış olmasına rağmen bazı araştırmalar bunun aşırı aktif mesanenin sıklığını ve aciliyetini azaltabileceğini göstermiştir.
Cerrahi Müdahale
Semptomlarınızı ilaçla, sinir stimülasyonuyla veya diğer tedavilerle iyileşmezse, mesane kapasitesini arttırmak için cerrahi müdahale uygulanabilir.
Aşırı aktif mesane kadınlarda daha sık görülür ancak erkeklerde de görülebilmekte ve yaşam kalitelerini azaltmaktadır.
Erkeklerde aşırı aktif mesane belirtileri şunlardır:
- Acil idrara çıkma ihtiyacı
- Günde sekiz defadan fazla idrara çıkma
- İdrar kaçağının olması
- Kontrol edilmeyecek kadar güçlü idrara çıkma dürtüsü
Erkeklerde ortaya çıkan aşırı aktif mesanenin en sık nedeni prostat bezi büyümesidir. Prostat bezi şişerek idrar akışını tıkayabilir ve idrar kaçırma şikayetlerini daha yaygın hale getirebilir.
Prostat bezinin büyümesi yaşlı erkeklerde daha sık görülür. Bu nedenle aşırı aktif mesane yaşlı erkeklerde daha sık görülür. Prostat sorunlarını tedavi etmek mesane sorunlarının tedavisini kolaylaştırabilir.
Kadınlarda aşırı aktif mesaneye daha sık rastlanır. Kadınların bu hastalık nedeniyle doktora başvuru oranları daha yüksektir.
Kadınlarda aşırı aktif mesane belirtileri şunlardır:
- Ani idrara çıkma ihtiyacı hissetmek
- İdrara Çıkma dürtüsünü kontrol edememek
- Her gece en az iki kez idrara gitmek
- Her gün en az sekiz kez idrar yapmak
Aşırı aktif mesaneye neyin neden olduğu açık değildir. Menopozdan sonra kadınlarda aşırı aktif mesaneye daha sık rastlanır. Bu durum östrojen eksikliğinin bir sonucu olabilir.
Kadınlarda aşırı aktif mesaneye herhangi bir yaşta da ortaya çıkabilir. Bu hastalarda cerrahi yöntemlerde ve bazı fiziksel egzersizlerle tedavi edilebilir.
Aşırı aktif mesaneye çocukluk çağında sıkça rastlanır. Ancak her idrar kaçırma ve her yatak ıslatma bu hastalığın sonucu değildir. Tedaviler sık idrara çıkma ve semptomları azaltmaya yardımcı olabilir.
Çocuklarda aşırı aktif mesane belirtileri şunlardır:
- Acil veya sık idrara çıkma ihtiyacı
- İdrar kaçırma veya idrar sızıntısı
- Sekizden fazla kez idrara çıkma
- İdrar yapmalarına rağmen mesanenin boşalmadığını hissetmek
| Çocuklar büyüdükçe bu hastalığa ait semptomlar geriler. Yaşın artışı ile birlikte çocuklar mesane kaslarını daha uygun şekilde kontrol etmeyi öğrenir. Yaşın ilerlemesine rağmen çocuklardaki belirtiler gerilemezse doktorunuzla konuşmanız gerekecektir. |
Çocuklarda aşırı aktif mesaneye yol açan nedenler şunlardır:
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Alerji
- Kafein
- Kaygı ve stres
- Mesanenin yapısal bozuklukları
- Kabız olma
Yetişkinler gibi çocuklarda da aşırı aktif mesanenin tedavisi, altta yatan nedenlerin tedavisine ve belirtisine yöneliktir. Bir doktora giderek yardım alınız.
