Entezopati , tendon veya ligamentlerin kemiklere tutunduğu bölgelerin iltihaplanmasıdır. Çeşitli nedenler ve travmalar sonucunda oluşan ağrılı bir rahatsızlıktır.
Bu yazıda; entezopati nedir, entesopati nedenleri nelerdir, entezit çeşitleri nelerdir, entezis belirtileri nelerdir, entezopati tedavisi nasıl yapılır sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Entezopati (enthesopathy), tendon veya ligamentlerin kemiklere tutunduğu bölgelerin iltihaplanmasına denir. Ağrılı bir durumdur ve oldukça sık görülür.
Entezopatinin farklı isimleri vardır:
- Entezis
- Entezit
- Epsopati
- Entesopati
Entezopatiye sahip insanlarda tipik olarak görülen bir ağrı vardır ve etkilenen vücut bölgesinin hareketi esnasında sertlik veya ağrı ile karşılaşabilirler.
Entezisin ortaya çıktığı bağlantı noktasını kullandığınızda, bu ağrı türü daha belirgin olarak farkedilir. Aşil tendonunda entesopati yaşıyorsanız, ayağınızı veya tendonunuzu hareket ettirdiğinizde ağrı hissedeceksiniz.
Entezopati hakkında bazı önemli özellikler şunlardır:
|
Entezit, romatoid artrit gibi romatalojik hastalıklar neticesinde oluşabilir. Bu durumda altta yatan nedenin tedavi edilmesi ağrı ve şikayetleri ortadan kaldıracaktır.
Birçok artrit tipi entesopati oluşumuna yol açabilir. Entezit oluşumuna şu nedenler de yol açabilir:
- Eklemin aşırı kullanımı
- Ekleme aşırı yük bindiren obezite veya fazla kilo
- Eklem dokusuna saldıran immünolojik hastalıklar
- Ailede artrit öyküsü
Tendonların veya ligamentlerin ekleme tutunduğu noktalarda iltihaplanma oluşmasına yol açan birçok neden vardır. Entezopati nedenleri şunlardır:
| Aşırı kullanım | Sık sık tekrar eden ve travmatik içeriğe sahip hareketler nedeniyle entezit oluşabilir. Koşma veya tenis oynama gibi nedenlerle entesopatinin oluştuğu görülebilir. |
| Travma | Kemik ve tendonun birleşme noktasına denk gelen travmalar neticesinde entezis oluşabilir. Genellikle mikro travmalar uzun bir sürecin sonucunda entesopati ile sonuçlanır. |
| Otoimmün hastalıklar |
Tendon veya ligamentlerin kemik ile birleştiği noktayı hedef alan otoimmün hastalıklar nedeniyle entezopatinin oluştuğu görülebilir.
Entesopati nedenleri olan otoimmün hastalıklar şunlardır:
|
| Genetik yatkınlık | Bazı genler bazı yaralanmalara karşı daha duyarlı hale gelmenize neden olabilir. Aile öyküsünde entesopati öyküsünün olması önemli bir risk faktörüdür. |
Entezit, tendon veya ligamanların kemiğe bağlandığı herhangi bir vücut bölümünde meydana gelebilir. Çevresindeki dokuları etkileyerek ağrıya neden olabilir.
Entezopatinin en sık geliştiği vücut bölümleri şunlardır:
- Topuk
- Diz
- Kalça
- El parmakları
- Ayak parmakları
- Dirsek
- Omurga
Etkilenen bölgeye göre ortaya çıkacak belirtiler farklılıklar gösterebilir. Ortaya çıkacak ağrı düzeyi arsasında da farklılıklar gözlenebilir.
Entezopati, ortaya çıktığı vücut bölümüne göre farklılıklar gösterir. Entesopatinin ortaya çıktığı vücut bölümüne göre tedavi seçenekleri farklılıklar oluşturabilir.
Entezit çeşitleri şunlardır:
Kalça Entezopatisi
Spondiloartrit gibi omurga kemiklerini etkileyen durumlar hem vertebrada hem de kalça da ağrıya neden olabilir. Bu kişilerde genel bel ağrısı sıklıkla görülür.
Spondiloartrit, bir tür otoimmün hastalıktır. Vertebta kemiklerinizin birbirine kaynaşmasına neden olabilir ve bu nedenle amurgayı hareket ettirmek zorlaşır.
Kalça entesopatisi, bazı inflamatuar bağırsak hastalıklarına bağlı olarak da oluşabilir. Bu kişilerde bağırsak problemleri ile beraber sırt ağrısı vardır.
Özensiz ve dikkatsiz spor yapmak da kalça entezopatisine neden olabilir.
Diz Entezopatisi
Diz entesopatisi, genellikle diz ekleminin aşırı kullanımına ve travmalara bağlı olarak oluşur. Dizde ortaya çıkan entezopati çoğunlukla patellar tendon nedeniyle oluşur.
Patellar entezit daha çık koşucu dizi olarak adlandırılır. Özellikle egzersiz esnasında ve dizlere baskı yapılması durumunda daha kötüleşir.
Şu hareketleri yaparken ağrı hissedebilirsiniz;
- Otuma
- Kalkma
- Yürüme
- Merdiven çıkma
Ayak Entesopatisi
Ayak entesopatisi genellikle plantar fasyayı etkiler. Plantar fasya ayak kemerinin altındaki dokudur. Ayrıca topuk kemikleri de etkilenebilir.
Ayak enteziti günlük işleri yaparken dahi ağrı ve acı oluşumuna neden olabilir. Yürürken veya ayağınıza baskı yaparken ağrı oluşumu görülebilir.
Ayak Bileği Entesopatisi
Ayak bileğini etkileyen entezopati genellikle aşil tendonunu etkiler. Aşil tendonu, topuk kemiğinize tutunur ve burayı etkileyen entezopatilere sıklıkla rastlanır.
Aşil tendonunda entezopati varsa, ayağınızı hareket ettirdiğinizde genellikle ağrı oluştuğunu hissedersiniz. Ayak parmaklarınızın ucunda durmak oldukça acı verici olabilir.
Entezopatinin en önemli belirtisi ağrıdır. Doktorunuz tendonun veya ligamentin üzerine baskı uyguladığında ağrının oluştuğu görülür.
Entezopati belirtileri şunlardır:
|
Entezis, bazı durumlarda inflamatuar artrit veya otoimmün bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkar. Entezite sahip bireyler diğer eklem rahatsızlıklarının belirtileri yaşayabilir.
Entezopati, gut hastalığı veya romatoid artrit gibi bazı hastalıkların belirtisi olabilir. Uzun süreli entezit belirtileri bu hastalıklar açısından önemli olabilir.
Entezopatiye bağlı belirtileri yaşıyorsanız bir doktora görünmeniz faydalı olacaktır. Hasta öyküsü ve fizik muayene ile entesopati teşhisi yapılabilir.
Semptomlar belirsizse ve altta yatan başka bir durum varsa, doktorunuz bazı ek testler yapmak isteyebilir. Bunlar kan testleri veya görüntüleme yöntemleri olabilir.
Entezopati tedavisi için uygulanabilen tedavi metotları şunlardır:
İlaç Tedavisi
Entezopati oluşumuna yol açan tespit edilirse, bu nedene yönelik ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaç tedavisi seçenekleri şunlar olabilir:
- Çeşitli artrit ilaçları
- NSAİİ’ler
- Otoimmün hastalıklara yönelik ilaçlar
- Kortikosteroidler
- Çeşitli ağrı kesiciler
Fizik Tedavi Egzersizleri
Fizik tedavi egzersizleri sayesinde eklemleri ve yakınındaki bölgeleri güçlendirebilir, ağrı ve sertliği azaltabilirsiniz. Çoğu egzersiz gergin kasları güçlendirir ve gevşetir.
Baldır kasına yönelik yapılacak egzersizler aşil tendonu entezopatisinin neden olduğu ağrıyı hafifletmeye yardımcıdır.
Fizik tedavi planı ve uygulanacak egzersizler yardımıyla, sadece entesopati tedavisi değil, kas dengesizlikleri ve duruş problemleri de düzeltilebilir.
Ortezler
Özellikli vücut bölümlerine yönelik üretilen ortezler, entezopatinin ağrılarını azaltabilir. Ortezler daha fazla yaralanmanızı önleyecektir.
Özellikle gece atelleri, eklemlerin desteklenmesini sağlar ve kas koordinasyonuna yardımcı olur.
Cerrahi Tedavi
Cerrahi tedavi seçenekleri genellikle tedavi basamaklarının son adımıdır. Gerekli durumlarda entezopati oluşumuna yol açan neden ameliyat ile çıkarılabilir.
Doktorunuz uygulanacak tedavi seçenekleri konusunda sizlere detaylı açıklamalar sunacaktır. Bu sayede en uygun tedavi metodunu ile iyileşme şansınız olacaktır.
Entezopatisi olan kişiler, eklemlerindeki stresi arttıran egzersizlerden ve durumlardan kaçınmalıdırlar. Koşmak sağlıklı olsa da, entezopati varlığında travmatik etki oluşturabilir.
Entezopati gelişen bireyler yaşam tarzı değişikliklerinden faydalanabilir. Yardımcı olabilecek yöntemler şunlardır:
- İnflamasyonu azaltmak için soğuk paket uygulaması
- Etkilenen eklem ve çevresindeki kaslara masaj yapmak
- Soğuk lazer terapisi
- Akupunktur gibi alternatif tedavi yöntemleri
- Kortikosteroid enjeksiyonları
Etkilenen vücut bölümünü aralıklı olarak dinlendirmeniz oldukça önemlidir. Doktorunuz ağrıyı ve iltihabı kötüleştirecek aktivitelerden uzak durmanızı isteyebilir.
Entezopati insan vücudunun herhangi bir bölümünde ortaya çıkabilir. En sık görüldüğü vücut bölümleri, hareket esnasında en sık kullanılan bölgelerdir
Entezopatinin en sık görüldüğü vücut bölümleri şunlardır:
- Topuk
- Omurga
- Kalça
- Dirsek
- Diz
Özellikle vücudumuzun bu bölümlerinden lokalize ağrıya neden olur.
Entesopati; tendon, ligament, kemik ve eklemleri içeren bir problemdir ve bu nedenle teşhisi bazen zor olabilmektedir. Doğru tanı konulabilmesi için bir doktora gitmelisiniz.
Entezit ile karıştırılan durumlar şunlardır:
|
Tüm bu durumlar etkilenen bölgelerde entezopatiye benzer semptomlar oluşturabilmektedir. Doktorunuz çeşitli teşhis araçları ile tanıyı doğrulayacaktır.
Çoğu durumda entezopatinin semptomları ilaçlar, egzersizler ve yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilebilmektedir. Birçok zaman tamamen tedavi edilebilmektedir.
Aşırı kullanım, stres ve travmanın ortadan kaldırılması ile beraber iyileşme süreci kısalabilmektedir. Altta yatan nedeni bilmek bu nedenle oldukça önemlidir.
Entezopati büyük olasılıkla birkaç hafta içerisinde tamamen iyileşecektir. Doktorunuzun önerilerine ve tedavi yaklaşımına uygun olarak davranmalısınız.
Bazı durumlarda entesopati tedavisi daha uzun süreli olabilir. Altta yatan otoimmün hastalığın kontrol altına alınması zor ve uzun süreli olabilir.
Tedavi edilmeyen entezopati vakaları kötüleşebilir ve hareketi engelleyebilir. Kişilerin duruş ve yürüyüşü entezitin neden olduğu acı ve sertlik nedeniyle bozulabilir.
