Köpüklü ishal, pek çok insanın yaşadığı bir şikayettir. Yediğiniz yiyecekler veya altta yatan bazı hastalıklar neticesinde köpüklü dışkılama problemi yaşıyor olabilirsiniz.
Bu yazıda; köpüklü ishal nedir, köpüklü ishal neden olur, nedenleri nelerdir, ne zaman doktora görünmelisiniz ve köpüklü ishal nasıl tedavi edilir sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Dışkılama, insanların hayati fonksiyonlarının normal şekilde devam etmesi için oldukça önemli olan fizyolojik bir durumdur. Çeşitli nedenler sonrasında dışkıda değişiklikler oluşabilir.
Normal dışkı, genellikle kahverengi tonlarında ve katıdır. Sağlık durumunuz, hastalıklarınız, yediğiniz veya içtiğiniz gıdalar dışkı rengi üzerine etki gösterir.
Bazı durumlarda köpüklü dışkı oluşabilmektedir. İçerisinde kabarcıklar olan ve sarı renge daha yakın bir tonda olan dışkı ile karşılaşabilirsiniz.
Köpüklü ishal hakkında bazı önemli özellikler şunlardır:
|
Dışkılamada ortaya çıkan farklılıklar çoğu zaman yediğiniz yiyecekler ile ilgilidir. Yediğiniz gıdalardan bazılarına karşı reaksiyon geliştirmiş olabilirsiniz ve bu durum köpüklü kaka oluşumuna neden olabilir.
Köpüklü dışkı oluşumu bazı durumlarda altta yatan tıbbi bir durumu haber veriyor olabilir. Bu gibi durumlarda tıbbi yardım almak için bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız.
Aklınızda yer alan şu soruların yanıtlarını yazımızda bulabilirsiniz:
- Sarı köpüklü ishal neden olur?
- Köpüklü dışkılama nedenleri/sebepleri nelerdir?
- Dışkının köpüklü olması neden olur?
- Bebeklerde köpüklü kaka nedenleri nelerdir?
- Çocuklarda köpüklü ishal neden olur?
- Köpüklü dışkı tehlikeli midir?
Dışkının köpüklü olmasına yol açan ana neden, içeriğinde çok fazla yağ veya mukus bulunmasıdır. Yağ veya mukusla birlikte içeriğindeki su miktarı da fazladır.
Mukuslu dışkı, köpüklü şekilde görünebilir ve kişiler köpüklü ishal çıkardıklarını düşünebilir. Mukus, dışkınızın atılmasına yardımcı olur ve bağırsaklarınızı korur. Çok fazla mukus atılması bazı sağlık problemlerinin belirtisi olabilir.
Yağ malabsorbsiyonu, bağırsaklardaki çeşitli problemler nedeniyle yağların emilemediği bir durumdur. Bu nedenle dışkıda çok fazla yağ bulunabilir.
Yağ emilim bozukluğu nedeniyle dışkıda fazla yağ bulunur ve bu durum köpüklü dışkılamaya neden olur. Yağ emilim bozukluğunun belirtileri şunlardır:
|
Steatore, bazı sindirim problemlerinin belirtisi olabilir. Öne çıkan nedenler şunlardır:
- Bazı ilaçlar
- Kistik fibrozis
- Pankreatit
Köpüklü ishal, yediğiniz bazı yiyeceklerden kaynaklanıyor olabilir. Bu yiyecekleri yemeyi bıraktıktan sonra semptomlarınızın düzelmesi gerekir.
Köpüklü dışkılama belirtileriniz sürekli ise, altta yatan bir sağlık problemini işaret ediyor olabilir. Köpüklü kaka oluşumuna en sık yol açan sağlık nedenleri ve açıklamaları şunlardır:
Çölyak Hastalığı
Çölyak hastalığı, bağışıklık sitemindeki bazı bozukluklar nedeniyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalığa sahip kişiler gluten içeren besinler tükettiğinde, bağışıklık sistemleri bağırsaklarının iç duvarına tepki ve zarar verir.
Bağırsak duvarının zarar görmesi nedeniyle, emilim fonksiyonlarında azalma ve bozulma meydana gelir. Özellikle yağların emilimi bozulur ve köpüklü gaita oluşur.
Gluten şu gıdaların içerisinde bulunur;
- Buğday
- Çavdar
- Arpa
- Bulgur
- Yulaf
Çölyak hastalığı genetik geçiş gösteren hastalıklardan biridir. Ailenizde bu hastalığa sahip kişilerin olması sizlerin de risk altında olduğunu gösterebilir.
Çölyak hastalığı, yetişkinlerde ve çocuklarda farklı belirtiler ile ortaya çıkar. Yetişkinlerde ve çocuklarda çölyak belirtileri şunlardır:
| Yetişkinlerde | Çocuklarda |
Çölyak hastalığının yetişkinlerde görülen ana belirtileri şunlardır:
|
Çölyak hastalığının çocuklarda görülen ana belirtileri şunlardır:
|
Çölyak hastalığı genellikle kan testleri ve dışkı örneği ile teşhis edilir. Bağırsak biyopsisi kesin tanı için kullanılabilir.
Çölyak hastalığı köpüklü dışkılama nedenleri arasında önemli bir yere sahiptir. Diyetinizdeki gluteni ortadan kaldırarak semptomlarınızı ortadan kaldırabilirsiniz. Tedavi olmayan kişilerde kronik bazı problemler oluşabilir.
İrritabl Bağırsak Sendromu
İrritabl bağırsak sendromu, kalın bağırsaktan kaynaklanan fonksiyonel bir bozukluktur. Bağırsakta bir anormallik yoktur ancak fonksiyonlarını düzgün şekilde yerine getiremiyordur.
Toplumdaki yetişkin bireylerin %10 ila %15’inde irritabl bağırsak sendromu bulunduğu düşünülmektedir. Bu hastalık kadınları daha fazla etkilemektedir.
İrritabl bağırsak sendromu üzerine birçok araştırma yapılsa da, halen hastalığa neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Genel kanı bağırsak sinirlerinin veya kaslarının aşırı aktif olduğudur.
İrritabıl bağırsak sendromunun belirtileri şunlardır:
- Karın ağrısı ve kramp
- İshal veya kabızlık
- Karın şişkinliği
- Gaz veya geğirme
- Yorgunluk
- Mukuslu dışkılama
- Acil dışkılama ihtiyacı
- Köpüklü ishal
İrritabl bağırsak sendromu için ilk basamak tedavi seçeneği diyet değişiklikleridir. Gaza neden olabilecek lahana, fasulye veya gazlı içeceklerden uzak durulmalıdır.
Şikayetlere göre tedavi yaklaşımları değişiklik gösterebilir. Glutensiz diyetin IBS semptomlarınu hafiflettiği bilinmektedir.
Pankreatit
Pankreatit, pankreas adlı organın iltihabıdır. Pankreas, sindirim sisteminin bir parçası olan ve çeşitli salgıları üreten bezdir.
Pankreasın temel görevleri şunlardır:
- Kan şekeri seviyelerini düzenlemek
- Çeşitli hormonları salgılamak
- Gıdaları sindirmeye yardımcı enzimleri üretmek ve salgılamak
Pankreas, görevleri itibariyle oldukça önemli bir organdır. Çeşitli enfeksiyon etkenleri ve nedenler sonucunda pankreas iltihabı gelişebilir.
Pankreatit, özelliklerine göre akut veya kronik olabilir. Özellikle kronik pankreatitli kişilerde yağ emilimi bozulur ve yağlı – köpüklü ishal ile karşılaşılır.
Pankreasın bir diğer rahatsızlığı olan ekzokrin pankreas yetmezliği nedeniyle de köpüklü dışkılama oluşabilir.
Pankreatit oluşumuna yol açan bazı önemli nedenler şunlardır:
- Bakteriler ve virüsler
- Bazı parazitler
- Çok fazla alkol tüketmek
- Sigara içmek
- Safra kesesi taşları
- Karın içi cerrahiler
- Kistik fibrozis
Pankreatit nedeniyle sindirim enzimlerinin üretilmesi ve salgılanması bozulur. Özellikle yağların emilimi sekteye uğrar. Köpüklü dışkılamaya yol açabilir.
Pankreatitin ana belirtileri şunlardır:
- Mide bulantısı
- Kusma
- Köpüklü ishal
- Steatore
- Üst karın bölgesinde ağrı
- Kilo kaybı
- Şeker hastalığı
Bağırsak Enfeksiyonları
Bakteriler, virüsler veya parazitler gastrointestinal sistemi istila ederek enfeksiyon oluşumuna yol açabilir. Bu durum köpüklü gaita oluşuma yol açabilir.
Bağırsak enfeksiyonları arasında en yaygın olanlarından biri Giardia parazitidir. Kirli su ve yiyecekler ile bulaşan bu parazit, bağırsaklara yerleşir.
Giardiazis adı verilen bu enfeksiyonun belirtileri şunlardır:
- Karın krampları
- Kötü kokulu ishal
- Köpüklü dışkılama
- Mide bulantısı
- Ateş
- Baş ağrısı
Giardiazis, genellikle 2 ila 6 hafta arasında sürer ve tedavi edilmeksizin geçer. Daha uzun süreli enfeksiyonlarda tıbbi tanı ve tedaviye ihtiyaç vardır. Antiparaziter ilaçlar ile tedavi edilmektedir.
Malabsorbsiyon Sendromu
Malabsorbsiyon sendromu, emilim bozukluğu sendromu olarak da isimlendirilir. Besinlerin etkili bir şekilde emilmediği durumlarda ortaya çıkan durumdur.
Malabsorbsiyon sendromu olan kişilerde gıdalara karşı intolerans vardır ve bu durum çeşitli semptomlara yol açabilir. Malabsorbsiyon sendromuna yol açan bazı gıdalar şunlardır:
- Yumurta
- Fruktoz
- Laktoz
- Deniz ürünleri
- Mannitol veya sorbitol
Bu tür gıdaların tüketiminden sonra intolerans gelişir ve yemek yedikten bir süre sonra köpüklü ishal ile gıdalar atılır. Hastalarda şişkinlik ve mide bulantısı da vardır.
Bağırsak Ameliyatları
Geçirilmiş bağırsak ameliyatları, sindirimi etkileyerek köpüklü dışkılama oluşumuna yol açabilir.
Kalın bağırsağın bir kısmını çıkarmak, kronik ishal ve köpüklü dışkılamaya yol açabilen kısa bağırsak sendromuna neden olabilir. Bu durum çoğu zaman geçicidir, iyileşme tamamlandıktan sonra problem ortadan kalkar.
Kısa bağırsak sendromuna ait belirtiler uzun vadeliyse, doktor hastanın yeterli beslenmesini sağlamak için çeşitli takviyeler verecektir.
Köpüklü ishal özellikle bebeklerde yaygındır ve bazı anneler için endişe vericidir. Bebeklerde köpüklü ishal genellikle anne sütünde bulunan laktoz nedeniyle oluşur.
Anne sütünden yer alan şekerlerden biri olan laktoz aşırı alındığında dışkının köpüklü olmasına neden olur.
Anne sütü iki sıkımdan oluşur; ön süt ve arka süt. Ön süt, bebek beslenmeye başladığında ilk birkaç dakikada dışarı çıkan süttür. Arka süt, daha zengindir ve daha besleyicidir.
|
Bir bebek çok fazla ön süt ile beslenirse laktozu doğru şekilde sindiremez ve bu durum köpüklü ishal oluşumu ile sonuçlanır.
Bebeğinizde köpüklü dışkılama varsa, bir memeden diğerine geçirmeden önce en az 20 dakika emzirmek iyi bir fikir olabilir. Bu durum bebeğinizin yeterince arka süt almasını sağlayacaktır. |
Her insan hayatının bir döneminde köpüklü ishal ile karşılaşabilir. Bu durum çoğu zaman geçicidir ve birkaç gün içerisinde normale döner.
Köpüklü dışkılama probleminiz birkaç gün içerisinde normale dönmüyorsa, bir sağlık kuruluşuna giderek tıbbi yardım almanız faydalı olacaktır.
Köpüklü dışkılama için kullanılacak tanı testleri, semptomlarınıza ve sağlık geçmişinize göre değişiklik gösterebilir.
Şu belirtilere sahipseniz kısa sürede tıbbi yardım almalısınız:
- 38 dereceyi aşan vücut sıcaklığı
- Kanlı dışkılama
- Baş dönmesi
- Şiddetli karın ağrısı
- 2 günden daha fazla süren köpüklü ishal
Doktorunuz semptomlarınızı değerlendirecek ve altta yatan nedeni tespit edebilmek için bazı testler yapacaktır.
Köpüklü ishal tedavisi için uygulanacak tedavi yöntemi altta yatan nedene bağlı olacaktır. Doktorunuz son zamanlarda yediğiniz yiyecekleri soracak ve beslenme alışkanlıklarınızı değerlendirecektir.
Köpüklü ishal tedavisi için şu yaklaşımlar uygulanabilir:
|
Köpüklü dışkılama birçok farklı neden sonucunda oluşabilir. Tedavi için altta yatan neden belirlenmeli ve nedene yönelik tedaviler yapılmalıdır.
Köpüklü ishal büyük oranda yediklerinizle ilgilidir. Genellikle tehlikeli değildir ve kısa sürede iyileşir. Altta yatan sağlık problemi ciddi ise, köpüklü ishal uzun süreli olacaktır.
Diyetinizde gerekli değişiklikleri yaparak ve doktorunuzun tedavi yaklaşımına uygun hareket ederek köpüklü dışkılama probleminden kurtulabilirsiniz.
