Palmar eritem, avuç içindeki kızarıklıklar ile karakterize bir cilt hastalığıdır. Siroz, hipertiroidi, diyabet veya gebelik gibi sağlık koşulları sonucunda oluşabilmektedir.
Bu yazıda; palmar eritem nedir, palmar eritemin nedenleri ve belirtileri nelerdir, palmar eritem tedavisi nasıl yapılır sorularının kapsamlı yanıtını bu yazıda bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Palmar eritem (palmar erythema), her iki elin avuç içlerinin kırmızımsı hale geldiği bir cilt hastalığıdır. Görülme sıklığı oldukça düşüktür, bu nedenle pek fazla bilinen bir hastalık değildir.
Palmar eritemin özellikle ortaya çıktığı bölüm avuç içidir. Baş parmak ve serçe parmağınız da en çok etkilenen el bölümlerindendir. Bazı durumlarda tüm el kırmızımsı olabilir.
Parmar eritemin derecesi şu durumlara bağlı olarak değişiklik gösterebilir:
- Vücut sıcaklığı
- Ellere uygulanan baskı düzeyi
- Duygusal durum ve stres düzeyi
- Kolların yüksekte tutulması
Bu cilt hastalığında ortaya çıkan kızarıklık aynı zamanda ayak tabanında da ortaya çıkabilir. Bu durum plantar eritem olarak adlandırılır.
Palmar eritemin bazı özellikleri şunlardır:
|
Palmar eritem zararlı bir durum değildir, genellikle altta yatan tıbbi bir nedene bağlı olarak ortaya çıkar. Altta yatan koşulun tedavisi ile kızarıklık geriler.
Palmar eriteme yol açan durum hamilelik veya karaciğer sirozu olabilir. Avuç içinde bu belirtilere sahipseniz bir doktora görünmeniz faydalı olabilir.
Palmar eritemin oluşmasına yol açan sebepler üç başlık altında incelenebilir:
- Kalıtsal nedenler
- Altta yatan tıbbi bir durumdan kaynaklanan
- Altta yatan nedenin bilinmediği
Ellerde oluşan kızarıklığa yol açan nedenler primer veya sekonder nedenler olarak sınıflandırılmaktadır.
Kalıtsal kökenli, hamilelikle ilişkili veya bilinmeyen bir kökene sahip olması durumunda primer palmar eritem olduğu düşünülmektedir.
Altta yatan durum bir tıbbi neden ise veya çevresel faktörlerden kaynaklanıyorsa sekonder palmar eritem olarak kabul edilir.
Primer Palmar Eritem
Primer palmar eritemin nedenlerinden biri kalıtsal kökenli olmasıdır. Tıp literatüründe kalıtsal kökenli sadece birkaç palmar eritemin olduğu bilinmektedir.
Kalıtsal palmar eriteme sahip kişilerde, avuç içindeki kızarıklık doğumdan itibaren bulunur ve ömür boyu kalır. Genellikle iyi huyludur. Acı ve yanmaya yol açmaz.
Primer palmar eritemin en sık nedeni gebeliktir. Gebelikte ortaya çıkan palmar eritem hakkında şunları bilmelisiniz:
|
Palmar eriteme yol açan durum bazen tespit edilemeyebilir. Bilinen bir nedenin olmadığı ve altta yatan tetikleyici bir nedenin tespit edilemediği vakalarla karşılaşılabilmektedir.
Sekonder Palmar Eritem
Palmar eriteme yol açan birçok farklı tıbbi neden bulunmaktadır. Ellerde ortaya çıkan kızarıklık çoğu zaman tıbbi nedenlerin ilk belirtisidir.
Palmar eritemin oluşmasına birçok karaciğer hastalığı neden olabilmektedir. Karaciğer sirozu olan kişilerin %23’ünde palmar eriteme rastlanmaktadır.
Palmar eritemin oluşmasına yol açabilen sağlık koşulları şunlar olabilir:
- Siroz
- Wilson hastalığı
- Hemokromatoz
- Diyabet
- Otoimmün hastalıklar
- Hipertiroidi
- HIV
Diyabetli hastaların %4.1’inde, romatoid artrit hastalarının %60’ında ve hipertiroidi hastalarının %18’inde palmar eriteme rastlanır.
Palmer eritem oluşumuna yol açabilen diğer tıbbi nedenler şunlar olabilir:
- Atopik dermatit
- Egzema
- Sedef hastalığı
- Çeşitli cilt hastalıkları
- Coxsackievirus
- Sifiliz
- Çeşitli viral veya bakteriyel enfeksiyonlar
- KOAH
- Metastaz yapan tümörler
İlaçlar gibi çevresel etkenler de palmar eritemin oluşmasına neden olabilirler. Karaciğer fonksiyon normal olan kişilerde şu ilaçlar ellerde kırmızılık oluşmasına neden olabilir:
- Topiramat
- Albuterol
Karaciğer fonksiyonu bozuk kişilerde şu ilaçlar palmar eriteme yol açabilir:
- Amiodaron
- Kolestiramin
- Gemfibrozil
Palmar eriteme yol açabilecek diğer çevresel nedenler şunlar olabilir:
- Sigara kullanmak
- Aşırı alkol alımı
- Civa zehirlenmesi
Palmar eritem vaka örnekleri – Saglik.li
Palmar eritemin ana belirtisi avuç içinde ortaya çıkan kızarıklıktır. Ortaya çıkan bu kızarık her iki elde de görülebilir.
Palmar eritemin diğer özellikleri şunlardır:
- Özellikle avuç içinde ortaya çıkar.
- Kızarıklık parmaklara yayılmış olabilir.
- Üstüne baskı uygulandığında solar.
- Ağrılı ve acı verici değildir.
- Kaşıntılı değildir.
Bazı insanlar ellerinde ısı artışı olduğunu hissedebilirler ancak bir tahriş veya ödem olmadığını göreceklerdir. Bu durum parmaklara yayılabilir.
Palmar eritemin bir diğer özelliği de sadece ellerde ortaya çıkmasıdır. Vücuttaki başka hiçbir yere yayılmaz.
Palmar eriteme yol açan neden dolayısıyla bazı ek belirtiler ortaya çıkabilir. Ancak palmar eritemin belirtileri tipiktir ve ek semptomlara neden olmaz.
Doktorunuz ortaya çıkan şikayetlerinizi dinleyecektir ve sonrasında ellerinizi kontrol edecektir. Doktorunuz avuç içini kontrol ederek kolayca palmar eritemi teşhis edebilir.
Ellerinizdeki kızarıklık ile beraber başka herhangi bir şeyin olup olmadığını görebilmek için ayrıntılı inceleme yapılması gerekebilir.
Doktorunuz tıbbi geçmişinizi ve olası gebelik durumunu soracaktır. Bu duruma yol açabilecek başka herhangi bir sağlık probleminiz olup olmadığını irdeleyecektir.
Palmar eriteme yol açan ana nedeni teşhis edebilmek için bir veya birkaç adet tanı testi yaptırmanız gerekebilir. Bu testler şunlardan biri olabilir:
|
Palmar eriteme yol açan durumu tespit edebilmek için bazı ileri görüntüleme testleri kullanılabilir. Bu görüntüleme testlerinden bazıları şunlardır:
- Bilgisayarlı tomografi
- Manyetik rezonans görüntüleme
- Ultrason
İleri tanı testi olarak şu testlere ihtiyaç duyulabilir:
- Kemik iliği biyopsisi
- Karaciğer biyopsisi
- Tiroid biyopsisi
Çeşitli tanı testlerinin yardımıyla palmar eriteme yol açan neden tespit edilmektedir. Bu aşamadan sonra nedene yönelik tedavi adımları izlenecektir.
Bazen palmar eriteme yol açan bir neden tespit edilemez. Bu durumda kaynağın idiyopatik olduğu sonucuna varılır.
Avuç içinde ortaya çıkan kırmızılığı tedavi etmenin özel bir yöntemi yoktur. Asıl tedavi palmar eritem oluşumuna yol açan nedeni tespit etmek ve nedene yönelik tedavi adımlarını izlemektir.
| Palmar eriteme yol açan neden tespit edildikten sonra nedene yönelik tedavi adımları uygulanacaktır. Altta yatan nedenin tedavisi ile avuç içindeki kızarıklık kısmen veya tamamen ortadan kalkacaktır. |
Gebelerin %30’unda palmar eriteme rastlanmaktadır. Gebeliğin bitişi ile birlikte avuç içindeki kızarıklık gerileyecek ve bir süre sonra ortadan kalkacaktır.
Palmar eriteme neden olan durum kullandığınız ilaçlardan kaynaklanıyor olabilir. Doktorunuz alternatif ilaçları önerebilir ve reçete edebilir.
Diğer sağlık koşullarının her birinin kendine göre tedavi metotları bulunmaktadır. Doktorunuz tedavi süreci hakkında sizleri bilgilendirecektir.
Avuç içinde ve parmaklarda ortaya çıkan kızarıklık nedeniyle kısa zamanda doktorunuzla görüşmeniz önemlidir.
Palmar eritemin neden olduğu direkt bir komplikasyon yoktur. Altta yatan neden tedavi edilmezse pek çok sağlık problemine yol açabilir.
Palmar eritem çok büyük bir oranda öncü belirtidir. Pek çok sağlık problemi nedeniyle ortaya çıkar ve altta yatan hastalığı haber verir.
Altta yatan sağlık koşulunun tespit ve tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Bu sayede palmar eriteme bağlı olarak oluşan avuç içindeki kızarıklık da gerileyecektir.
Palmar eritem için altta yatan bir neden tespit edilemeyebilir. Bu durumda semptomlar kalıcı olabilir ancak tamamen zararsızdır.
