Rinofima, genellikle 50 yaşından büyük erkeklerde ortaya çıkan ve kırmızı, büyük, delikli ve kabarık burun yapısı ile karakterize bir deri hastalığıdır. Rozase (gül hastalığı) hastalığının ilerleyen aşamalarında ortaya çıkar.
Bu yazıda; rinofima nedir, rinofimanın nedenleri ve belirtileri nelerdir, rinofimanın teşhisi ve tedavisi nasıl yapılır, bu cilt hastalığı nasıl önlenir sorularının detaylı yanıtını bu yazıda bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Rinofima (rhinophyma); büyük, kırmızı, delikli, inişli – çıkışlı ve kabarık burun yapısı ile karakterize bir cilt hastalığıdır. Nasıl ortaya çıktığı tam olarak anlaşılabilmiş değildir.
Rinofimanın burun derisi altındaki yağ bezlerinin genişlemesi, büyümesi ve inflamasyonu ile ortaya çıktığı düşünülmektedir. Halk arasında “patlıcan burun” olarak bilinmektedir.
Rinofimanın, şiddetli rozase (gül hastalığı) hastalığının bir alt tipi olduğu düşünülmektedir. Rozase’nin diğer alt tipleri yüzde ve yanaklarda kızarıklık ile ortaya çıkar. Küçük ve irin dolu lezyonlar vardır.
Rinofimanın diğer Rozase tiplerine göre bazı farklılıkları bulunmaktadır:
|
Yapılan araştırmalar neticesinde tedavi edilmeyen rozase hastalığının zaman içerisinde Rinofimaya dönüştüğü düşünülmektedir.
Bu cilt rahatsızlığının alkol ile ilişkili olduğu sanılsa da, yapılan araştırmalar sonucunda alkol kullanan ve kullanmayan bireylerde benzer oranda ortaya çıktığı tespit edilmiştir.
Rinofimanın tedavisi için hem medikal hem de cerrahi tedavi seçenekleri mevcuttur. Yazımızın ilerleyen aşamalarında detaylı bilgileri bulabilirsiniz.
Rinofimanın kesin nedeni halen bilinmemektedir. Geçmişte yoğun alkol tüketiminin bu duruma yol açtığı düşünülüyordu ancak yapılan araştırmalar neticesinde bir ilişki bulunamadı.
Rinofimanın alkol ile kanıtlanmış bir ilişkisi yoktur. Yoğun alkol ve kafein kullanımın kan damarlarını genişlettiği ve bu cilt hastalığını daha da kötüleştirdiği düşünülmektedir.
Rinofima oluşumu için bazı risk faktörleri tespit edilmiştir. Bunlar:
- Açık tenli olmak
- Erkek olmak
- Orta – ileri yaşta olmak
- Ailede rozase öyküsünün olması
- Ailede rinofima öyküsünün olması
Rinofimanın özellikle İngiliz, İskoç, İskandinav ve Doğu Avrupalılarda görüldüğü bilinmektedir. Bazı ırklarda bu cilt hastalığına karşı yatkınlık bulunmaktadır.
Rinofima hastalığı genellikle şiddetli rozase hastalarında ortaya çıkar. Aşağıdaki belirtilerin bazıları hafif rozase vakalarında ortaya çıkmaktadır:
- Yüzde rastgele kızarma
- Yüzün bazı bölümlerinde kırmızı ve lekeli bölgeler
- Kızarıklık bölgelerinde sivilcelenme
- Burun ve damarlarda telenjektazi
- Cilt yapısında hassasiyet
- Gözlerde konjontivit, kızarıklık ve iltihaplanma
- Göz kapağında blefarit
Rozase ilerledikçe semptomlar daha da kötüleşir. Rinofimanın ortaya çıkması ile daha belirgin semptomlar farkedilir. Burundaki bağ dokusu ve yağ bezlerinde artış olabilir.
Rinofimaya bağlı olarak burunda şu değişiklikler oluşabilir:
|
Rinofimanın tedavi edilmemesi nedeniyle belirtiler daha da kötüleşebilir. İlerleyici bir cilt hastalığıdır ve zamanla daha da kötü bir görünüm oluşacaktır.
Rinofima teşhisi yapılmadan uzun süre önce Rozase hastalığı teşhisi çoğunlukla yapılmış olur. Rozase’nin erken evrelerindeki kişilerde akne ve egzema gibi cilt lezyonları vardır. İlerleyen süreçte gül hastalığının görünümü netleşir.
Rinofimanın teşhisi genellikle fizik muayene ile konur. Bu hastalığının kendine ait karakteristik bir görünümü vardır. Burun yapısındaki değişim çok nettir.
Rinofimayla beraber bulunabilen diğer cilt lezyonları için ek testler gerekebilir. Bunların bazıları malignite şüphesi oluşturabilir.
Farklı cilt lezyonları için özellikle biyopsi alınarak patolojik inceleme yapılır. Hastalığının tanısı konulduktan sonra gerekli tedaviler yapılır.
Rinofima örnekleri – Saglik.li
Rinofima tedavisi için pek çok seçenek mevcuttur. Seçilecek tedavi seçeneği hastalığın görünümüne ve ilerleyişine göre değişiklik gösterebilir.
Rozase hastalığı antibiyotik ve retinoidler ile tedavi edilir. Rinofimanın bu ilaçlara yanıt vermesi beklenir ancak bazı hastalarda cevap alınamaz.
Rinofima tedavisi için uygulanabilen tedavi çeşitleri şunlardır:
İlaç Tedavisi
Rinofimanın tedavisi için genellikle ilk adımda oral izotretinoin kullanılır. Rinofimanın başlangıç aşamasında olması veya belirtilerin şiddetli olmaması durumunda faydalı olabilmektedir.
Oral izotretinoin amacı, altta yatan rozase hastalığını tedavi etmektir. Bu ilaçla beraber oral veya topikal antibiyotikler de verilebilir. Antibiyotikler burun çevresindeki kızarıklığı veya iltihabı azaltabilir.
Rinofimanın tedavisinde kullanılabilen diğer ilaç tedavisi seçenekleri şunlardır:
- Azelaik asit
- Siklosporin
- Nemlendiriciler
- Bazı antibiyotikler
Azelaik asit ve siklosporin gibi ilaçlar iltihaplanmayı ve kızarıklığı azaltmak için kullanılabilir.
Cerrahi Tedavi
Rinofima tedavisi için uzun süreli ve başarılı tedavi seçeneği cerrahilerdir. Burun bölgesindeki dokular ve kan damarları büyümeye devam ettikçe kalıcı şekil bozuklukları oluşabilir.
Burundaki yapıların bozulmasına izin vermemek için ameliyatın mümkün olduğunca erken yapılması önemlidir. Cerrahi tedavi seçenekleri şunlardır:
|
Her cerrahi seçeneğin kendine ait riskleri mevcuttur. Doktorlarınız mevcut durumunuza, sağlık profilinize göre sizlere seçenekler sunacaktır. Sunulan seçenekler birer birer olabileceği gibi iki veya daha fazla tekniğin bir kombinasyonu da olabilir.
Rinofima cerrahi tedavisi ile şunlar amaçlanır:
- Cilt büyümesini önlemek
- Fazla deri parçalarını uzaklaştırmak
- Şekli bozulan burnu yeniden şekillendirmek
- Dışarıdan farkedilen kan damarı görünümünü azaltmak
- Cildin genel görünümü düzeltmek
- İyi bir görünüş sağlamak
Rinofimayı önlemek için şu ana değin tespit edilmiş bir yol yoktur. Bununla birlikte bazı faktörler cilde kan akışını arttırır ve rozase semptomlarını şiddetlendirir.
Rinofimayı tedavi etmese de, bu cilt problemini yönetmenize yardımcı olacak ve alevlenmeleri sınırlandıracak bazı yaşam tarzı değişiklikleri mevcuttur.
Rinofimanız varsa şu faktörlere karşı önlem almalısınız:
- Baharatlı yiyecekler
- Sigara kullanımı
- Alkol kullanımı
- Yoğun kafeinli içecekler
- Güneş ışığına fazla maruz kalmak
- Çok sıcak ortamlar
- Yüze gelen darbeler ve sürtünmeler
- Stres ve kaygı
Rinofimayı daha iyi yönetebilmek için bu faktörlerden uzak durmalısınız. Bu faktörlerin varlığı nedeniyle hastalığınız daha hızlı ilerleyebilir ve daha kötü bir görünüme yol açabilir.
Doktorlar rinofimaya sahip bireyler için sağlıklı bir cilt bakımını önerirler. Cilt sağlığınız için şu önerilere dikkat etmelisiniz:
|
Rinofima insan sağlığını direk etkileyen bir rahatsızlık değildir. Ortaya çıkan görüntü nedeniyle hastalarda kozmetik şikayetler baş gösterir. Hastalığın özellikle duygusal ve psikolojik etkileri ile baş etmek gerekebilir.
Rinofimanın tedavisi için cerrahi seçenekler oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Yine de şunu bilmek gerekiyor; rinofimanın net bir tedavisi yoktur ve belirtiler ameliyattan sonra geri dönebilir.
Rinofima tedavisinin mümkün olduğunca erken yapılması ile kalıcı şekil bozuklukları önlenebilir ve hastalığın seyri değiştirilebilir.
