Ağızda şeker tadı, bazı insanlarda şekerli bir gıda ile beslenmemesine rağmen ortaya çıkabilmektedir. Diyabet, diyabetik ketoasidoz veya enfeksiyonlar gibi çeşitli sağlık koşulları nedeniyle ağızda tatlılık hissi oluşabilir.
Bu yazıda; ağızda şeker tadı neden olur, ağıda şekerli bir tat olmasının nedenleri nelerdir, ne zaman doktora gitmelisiniz ve ağızda şeker tadı tedavisi nasıl yapılır sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
| İçindekiler: |
Şekerli tat, dilin tat tomurcukları tarafından tespit edilen beş temel tat hissinden biridir. Diğer tat hisleri şunlardır:
- Ekşi
- Tuzlu
- Acı
- Umami
Ağızda şeker tadı genellikle şekerli bir yiyecek veya içecek tükettikten sonra oluşur. Bal, meyve veya tatlılar sonucunda ağızda tatlılık hissi oluşabilir.
|
Bazı insanlarda tatlı bir yiyecek yemeden veya tatlı bir içecek içmeden de ağızda şeker tadı oluşabilmektedir. Bu durumun oluşmasına bazı tıbbi nedenler yol açabilir.
Ağızda tatlı bir tat oluşmasına yol açabilecek en önemli neden diyabet hastalığıdır. Diyabet hastalığında kandaki şeker düzeyi yükselir ve ağızda şeker tadı oluşabilir. |
Ağızda sürekli şeker tadının olması normal değildir. Sürekli olarak ağız tatlanması veya ağızda tatlılık hissi yaşıyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurmanız yararlı olacaktır.
Yazımızın hemen alt bölümlerinde şu soruların yanıtlarını bulabilirsiniz:
- Hamilelikte/gebelikte ağızda şeker tadı neden oluşur?
- Ağızda geçmeyen şeker tadına yol açan nedenler nelerdir?
- Ağızda sürekli tatlı bir tat neden olur?
- Ağızda tatlılık hissi olması normal midir?
- Ağızda şekerli bir tat olması doğal mıdır?
- Ağızda şeker tadı nasıl geçer?
Ağızda tatlılık oluşması için şekerli tat içeren bir gıdanın dilinizdeki tat tomurcukları ile temas etmesi gerekir. Ağızda sürekli ve kalıcı şeker tadının olması tıbbi bir durumdan kaynaklanıyor olabilir.
Ağızda tatlılık hissi sürekliyse bir doktora gitmeniz faydalı olacaktır. Ağızda şeker tadı oluşturan bazı önemli nedenler şunlardır:
Diyabet (Şeker Hastalığı)
Ağız tatlanması veya ağızda tatlılık hissinin en önemli nedenlerinden biri diyabettir. Diyabet, vücudun kan şekeri düzeyini kontrol etme becerisinin bozulması ile ortaya çıkar.
İnsülin hormonunun salgılanmasındaki bozukluk veya insülin reseptörlerinde ortaya çıkan problemler nedeniyle şeker hastalığı ortaya çıkabilir.
Kontrol edilemeyen diyabet hastalığı, kandaki şeker düzeyinin çok yükselmesi ile sonuçlanabilir. Bu duruma bağlı olarak ağızda şekerli tat oluşabilir.
Diyabet hastalığının diğer belirtileri şunlardır:
- Poliüri (aşırı idrara çıkma)
- Polidipsi (aşırı susuzluk hissi)
- Polifaji (sürekli açlık hissi)
- Aşırı yorgunluk
- Bulanık görme
- Ağızda şekerli bir tat olması
Diyabetik Ketoasidoz
Diyabet hastalığının en öneli komplikasyonlarından biri diyabetik ketoasidozdur. Bu durum oldukça ciddidir ve hasta yaşamını tehdit edebilir.
Diyabetin kontrol altına alınamaması sonucunda hücre içerisine yeterince şeker gönderilemez. Hücreler enerji ihtiyacını yağlardan sağlamaya çalışır.
Bunun sonucunda vücutta keton adı verilen madde birikmeye başlar. Fazla keton birikimi oldukça zararlıdır ve hasta yaşamını tehdit edebilir.
Vücutta fazla keton birikmesi ağızda şeker tadına ve çürük meyve kokusuna neden olabilir.
Diyabetik ketoasidozun belirtileri şunlardır:
- Aşırı susuzluk
- Yorgunluk ve halsizlik
- Mide bulantısı ve kusma
- Karın ağrısı, karın krampı
- Zihin bulanıklığı
- Ateş yüksekliği
- Ciltte kuruma
Düşük Karbonhidrat Diyeti
Düşük karbonhidrat içerene gıdalarla beslenen insanlar zaman içerisinde ağızlarında meyve kokusu ve tatlı bir tat hissedebilirler.
Karbonhidratlar vücuttaki en önemli enerji kaynaklarından biridir. Vücutta yeterince karbonhidrat bulunmazsa, enerji kaynağı olarak yağlar kullanılır.
Fazla yağ yakılmasına bağlı olarak bolca keton oluşur ve bu durum ketoz olarak adlandırılır. Kanda fazla keton bulunması ağızda şekerli tat oluşmasına yol açabilir.
Düşük karbonhidrat diyeti yaparken şu noktalara dikkat etmelisiniz:
- Düşük karbonhidrat diyetini diyetisyen kontrolünde yapmalısınız.
- Ek hastalığınız varsa mutlaka bir doktordan yardım almalısınız.
- Düzenli olarak diyetisyen ve doktor kontrollerinize gitmelisiniz.
Çeşitli Enfeksiyonlar
Geçirilen bazı enfeksiyonlar ağızda şekerli bir tat oluşmasına yol açabilir. Enfeksiyonlara bağlı ağızda tatlanma hissi oluşumu şu durumlara bağlıdır:
- Beynin tat duyumuna nasıl tepki vereceğinin engellenmesi
- Üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak tükürükte fazla glikoz olması
Ağızda şekerlenme hissi oluşumuna yol açabilecek bazı enfeksiyonlar şunlardır:
|
Enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkan ağızda tatlılık hissi, enfeksiyonun tedavisi edilmesi ile gerileyecek ve tamamen ortadan kalkacaktır.
Nörolojik Hastalıklar
Çeşitli nörolojik hastalıklar nedeniyle insanlarda duyusal işlev bozuklukları gelişebilir. Özellikle tat ve koku duyusunda işlev bozukluğu ortaya çıkabilir.
Epilepsi hastalarında veya inme yaşayan kişilerde duyusal işlev bozuklukları oluşabilmektedir. Beyindeki hasar sonucunda ortaya çıkacak sonuçlar oldukça karmaşıktır.
Nörolojik hastalığa sahip bazı insanlar, ağızlarında sürekli olarak bulunan şekerli bir tattan bahsedebilirler. Bu belirti altta yatan sağlık koşulu ile ilgilidir.
Gastroözofageal Reflü
Gastroözofageal reflü hastalığına (GÖRH) sahip bazı kişiler ağızlarında metalik veya tatlı bir tat olduğundan şikayet edebilirler.
Gastroözofageal reflü hastalığında mideden ağza doğru bir kaçış vardır. Bu durum mide içeriğindeki besinlerin ağız içinde tat oluşturması ile sonuçlanabilir.
Gastroözofageal reflü hastalığı çeşitli medikal yaklaşımlar, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilmektedir.
Hamilelik
Pek çok kadın hamilelikte ağızda şeker tadı oluşmasından dolayı rahatsızlık ve kaygı duyar. Bu durum çoğunlukla basit bir nedenden kaynaklanır ve genellikle geçicidir.
Hamilelikte/gebelikte ağızda şekerli tat oluşmasına yol açabilecek nedenler şunlardır:
- Hormon seviyelerindeki değişim
- Koku ve tat alma duyusunda derin duyarlılık
- Gastroözofageal reflü hastalığı
- Gebelik diyabeti
Ağzında şeker tadı hisseden bir gebe kalıcı değişiklikler yaşamadan önce doktoru ile konuşmalı ve tıbbi destek almalıdır.
İlaçlar
İlaçların istenmeyen yan etkileri olabilir. Bazı ilaçlara bağlı olarak ağız içinde şeker tadı oluşabilmektedir. Özellikle kemoterapi ilaçları tat alma duyusunda değişimlere neden olabilir.
Hangi ilaçların ağızda şeker tadına neden olabileceği ve neden ağızda tatlılık hissi oluştuğuna dair net bir açıklama halen yoktur.
Kullandığınız ilaçlardan sonra ağızda sürekli şeker tadı hissediyorsanız doktorunuzla konuşmalısınız.
Kanserler
Ağızda şeker tadına yol açabilecek nadir nedenlerden biri de kanserlerdir. Kanserler neden oldukları paraneoplastik sendrom nedeniyle ağızda tatlılık hissine yol açabilir.
Özellikle akciğer ve diğer solunum yolu kanserleri nedeniyle paraneoplastik sendrom oluşabilir ve tat alma duyusunda değişiklikler ortaya çıkabilir.
Ağzınızda nadiren şeker tadı oluşuyorsa endişelenmeniz gereken bir şey yoktur. Bu durum muhtemelen geçicidir ve kısa sürede ortadan kalkacaktır.
Ağızda tatlılık hissini sürekli olarak yaşıyorsanız ve bu durum giderek artıyorsa yakın zamanda bir doktora görünmeniz faydalı olacaktır.
Ağızda şekerli tat oluşumuna yol açan neden şunlardan kaynaklanıyor olabilir:
- Koku alma problemleri
- Solunum sistemi hastalıkları
- Hormon sistemi bozuklukları
- Sinir sistemi hasarı
Ağızda şeker tadı problemi yaşıyorsanız aşağıdaki uzmanlardan birine muayene olabilirsiniz:
|
Doktorunuz mevcut şikayetinizi ve detaylarını soracaktır. Ek olarak bulunan diğer belirtileri de soracaktır. Fizik muayeneniz yapılacak ve detaylı tıbbi geçmişiniz irdelenecektir.
Tıbbi öykünüz ve fizik muayeneniz sonrasında çeşitli teşhis testleri yaptırmanız gerekebilir. Bu sayede ağızda şeker tadına yol açan neden tespit edilebilecektir.
Doktorunuzun isteyebileceği bazı teşhis testleri şunlardır:
- Kan şekeri seviyesi
- HbA1c testi
- Çeşitli hormon testleri
- Enfeksiyon kontrolü için kan testleri
- Beyin aktivitesini kontrol etmek için çeşitli testler
- Bilgisayarlı tomografi
- Manyetik rezonans görüntümele
İnsanların büyük bir kısmı hayatlarını bir döneminde ağızda şeker tadı yaşamıştır. Bu durum çoğunlukla geçicidir ve kendiliğinden kaybolur.
Ağızda şeker tadını önlemenin temel yöntemi sağlıklı bir yaşam sürmektir. Meyve ve sebze içerikli gıdalar ile beslenmek sağlıklı kalmanız için oldukça önemlidir.
Özellikle şeker içerikli besinlerin tüketimine dikkat etmelisiniz. Özellikle diyabet hastalığı nedeniyle ağızda tatlılık hissi oluştuğunu bilmelisiniz.
|
Ağızda şeker tadına yol açan durum altta yatan bir sağlık koşulu olabilir. Doktorunuz öncelikle altta yatan nedeni tespit etmeye çalışacaktır.
Altta yatan tıbbi nedenin teşhis edilmesi oldukça önemlidir. Ağızda şeker tadı tedavisi büyük oranda altta yatan nedenin tedavisi ile mümkündür. |
Doktorunuz altta yatan tıbbi nedene yönelik tedavi adımlarını sizlerle paylaşacaktır. Doktorunuzun tedavi talimatlarını dikkate almalı ve uymalısınız.
Altta yatan tıbbi koşulun tedavisi sayesinde ağızda şeker tadı şikayetinizin kısa sürede ortadan kalktığını farkedeceksiniz. Şikayetleriniz tekrarlarsa veya ilerlerse doktorunuzla konuşmalısınız.
