Damak şişmesi, dış etkenler sonucunda oluşan ve oldukça rahatsız edici bir sağlık problemidir. Ağız içi travmalar, sıcak gıdalarla beslenmek ve ağız lezyonları damakta şişlik nedenleri olabilir.
Bu yazıda; damak şişmesi neden olur, damakta şişme nedenleri nelerdir, ne zaman doktora gitmelisiniz, damak şişmesi nasıl geçer ve ne iyi gelir sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
İçindekiler: |
Ağız; besinlerin, gıdaların, içeceklerin ve çeşitli diğer maddelerin vücuda giriş kapısıdır. Ağız sağlığı genel vücut sağlığı açısından oldukça önemlidir.
Ağzın tavanı damak (palatum) adı verilen bir yapıdan meydana gelir. Ön bölümü oldukça sert, arka bölümü ise nispeten daha yumuşaktır.
Üst damak iki bölümden oluşur. Bunlar:
|
Ağzın çatısında yer alan damak, yapısı itibariyle oldukça hassastır. Çok kolay bir şekilde aşınır ve yıpranır. Bazen damak şişmesi veya damak iltihaplanması meydana gelebilir.
Damak şişmesi pek çok insanın yaşadığı bir rahatsızlıktır. Damakta şişkinlik, çoğu zaman basit tedaviler ile çözülebilecek nedenlerden kaynaklanmaktadır.
Bazı durumlarda damak şişmesine daha ciddi sağlık koşulları neden olabilir. Damakta şişlik ile birlikte şu belirtileri farkedebilirsiniz:
- Ağız içerisinde kabarcıklar
- Damakta yaralar
- Ağız kuruluğu
- Kas spazmları
- Ağız içinde ağrı, damak ağrısı
Damak şişmesine neyin neden olduğunu öğrenmek ve bu nedenleri tedavi etmek için neler yapabileceğiniz hakkında bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam ediniz.
Damak yapısı pek çok dış ve iç etken nedeniyle hasar görebilir ve şişebilir. Damakta şişmeye yol açan olası nedenleri anlarsanız, şişen damağınızın nedenini belirlemek daha kolay olacaktır.
Damak şişmesi nedenleri ve açıklamaları şunlardır:
Ağız Travması
Ağız tavanında şişliğe yol açan en yaygın neden ağız içi yaralanmalar ve travmalardır. Ağız içi travmalara yol açan nedenler şunlar olabilir:
|
Üst damak şişmesine sahip kişilerde son birkaç gün içerisinde ağız içi yaralanma öyküsü sıklıkla vardır. Bu durum kısa sürelidir ve bazı bakım önerileri ile geçecektir.
Ağız İçi Yaralar
Ağız için çıkan aft, uçuk ve pamukçuk gibi yaralar, büyük kabarcıklar haline gelmeden önce ağız tavanında şişlik ile kendini gösterebilir.
Ağız içinde çıkan yaralar erken evrelerde ağız tavanında şişliğe yol açabilir. İlerleyen süreçte bu yaralar büyüyecek ve kendilerine has görünüme kavuşacaktır.
Ağız içinde çıkan yaralar genellikle bir hafta kadar şişliğe neden olabilir ve kısa sürede kendiliğinden kaybolur.
Dehidratasyon
Dehidratasyon (susuzluk), kuru bir ağza neden olabilir. Kuru ağza sahip kişiler bu durumu çözmek için adım atmazsa damakta şişliğe neden olabilir.
Dehidratasyona ve buna bağlı olarak oluşan ağız kuruluğuna yol açan en sık nedenler şunlardır:
- Aşırı alkol alımı
- Yeterince sıvı tüketmemek
- Bazı ilaçlar (diüretikler vs.)
- Aşırı terleme
- Hastalıklar
Özellikle sıcak günlerde yoğun egzersiz yapan kişilerde dehidratasyon ve elektrolit dengesizliği gelişebilir. Bu kişiler kendilerini zayıf hissedebilir ve kas spazmları yaşayabilirler.
Mukosel
Ağzın çatısında küçük bir şişlik olarak farkedilen mukosel, deri altında mukus birikmesi nedeniyle meydana gelir.
Mukoselin genel özellikleri şunlardır:
- Tipik olarak ağrısız lezyonlardır.
- Genellikle dudak içlerinde oluşur.
- Ağız çatısında oluşan küçük bir yaralanmadan sonra oluşabilir.
- Tedavi gerektirmezler ve kendi başlarına patlayabilir.
Mukosel, büyük ve tekrarlama eğilimindeyse, doktorunuz mukoseli küçük bir prosedür ile boşaltabilir.
Skuamöz Papillomlar
HPV adlı virüs skuamöz papillom oluşumundan sorumludur. Skuamöz papillomlar damakta da oluşabilen kanser olmayan küçük kitlelerdir.
Skuamöz papillomlar ağrıya neden olmaz. Teşhisi yapıldıktan sonra çeşitli tıbbi tedavi seçenekleri ile tedavi edilebilmektedir. Bazen bu papillomun küçük cerrahi bir işlemle çıkarılması gerekebilir.
Diğer Nedenler
Damak şişmesi genellikle ağız içi travmalar ve ağız içi lezyonlar nedeniyle oluşur. Bazen damakta şişmeye altta yatan farklı bir tıbbi neden yol açabilir.
Damakra şişlik yapabilen diğer nedenler şunlardır:
- Oral kanserler
- Hepatitler
- Yoğun alkol kullanımı
- Elektrolit dengesizliği
Damak şişmesi ile birlikte diğer bazı semptomlara da sahip olabilirsiniz. Diğer belirtiler sizi ve doktorunuzu teşhise yönlendirmeye yardımcı olabilir.
Damakta şişlik ile birlikte görülebilecek diğer belirtiler şunlardır:
|
Damak şişmesi çoğu zaman önlenebilir nedenlerden kaynaklıdır. Ağız içi travmalar veya sıcak yemek nedeniyle ortaya çıkan damakta şişme için doktora gitmenize gerek yoktur.
Bazı insanlar damak şişmesi için tıbbi tedaviye ihtiyaç duyabilir. Aşağıdaki belirtilere sahipseniz bir doktora muayene olmanız faydalı olacaktır:
- Damak ağrısı giderek şiddetleniyorsa
- Üst damak şişmesi giderek artıyorsa
- Bir haftadan daha uzun süren damakta şişlik
- Ağız içerinde başka belirtiler varsa
Damak şişmesinin genellikle basit nedenlerden kaynaklanan ve kısa sürede kendiliğinden geçen bir rahatsızlık olduğunu unutmamalısınız.
Şikayetleriniz giderek artıyorsa ve ağız içerisinde başka belirtiler de varsa bir doktora gitmeniz ve tıbbi yardım almanız faydalı olacaktır.
Damakta şişlik yaşayan insanlar bu durumu nasıl önleyeceklerini ve nasıl tedavi edebileceklerini merak ederler. Bu noktada sıkça sorulan sorular şunlardır:
- Damak şişmesi nasıl geçer?
- Damakta şişme kaç günde geçer?
- Damakta şişlik nasıl iner?
Damak şişmesinin tedavisi, şişmenin nedenine bağlıdır. Nedenlere yönelik tedavi adımları şunları içerebilir:
Ağız travmaları |
Ağız travmaları damak şişmesinin en sık nedenidir. Ağız yaralanmaları için şunları uygulayabilirsiniz:
Ağız travmalarına ve yaralanmalarına bağlı olarak gelişen damak şişmesi, genellikle kısa sürede kendiliğinden iyileşir. İyileşme süresi genellikle bir haftadan kısadır. Daha uzun süren damak şişliği için tıbbi yardım alın. |
Ağız hastalıkları |
Ağız tavanında çıkan aft, uçuk veya pamukçuk için bir doktora muayene olmalısınız.
Doktorunuz lezyonu teşhis edecek ve nedene yönelik tedavileri uygulayacaktır. Tedavi adımları şunları içerebilir:
|
Dehidratasyon |
Susuzluğa bağlı olarak ağız kuruluğu ve damak şişmesi meydana gelebilir. Tedavi için:
|
Mukosel |
Ağız tavanında mukosel oluşma ihtimali düşüktür. Yine de bazı kişilerde mukoseller gelişebilir.
Mukoseller genellikle kendiliğinden gerileyen ve iyileşen benign şişliklerdir. Büyüyen bir mukosel doktor müdahalesi gerektirebilir. |
Damak şişmesi, çoğu zaman evde tedavi edilebilir veya kendiliğinden iyileşmesi beklenebilir. Sıcak bir gıdadan kaynaklanan yaralanmalar genellikle birkaç gün içinde iyileşir.
Damakta şişme ile birlikte başka belirtileriniz varsa, doktorunuz altta yatan durumu teşhis etmek isteyecek ve sonrasında gerekli tedavi adımlarını uygulayacaktır.
Yaşadığınız damak şişmesi ve damak iltihabı çoğu zaman kendiliğinden geriler ve iyileşir. Daha ciddi nedenlere bağlı olarak damakta şişlik görülmesi ihtimali çok azdır.
Damak şişmesine iyi gelen durumlar şunlardır:
|
Damak şişmesini engellemenin temel yöntem sıcak ve sert yiyecekleri tüketirken dikkatli olmaktır. Damaktaki şişlik bir haftadan fazla süredir devam ediyorsa yakın zamanda bir doktora gitmelisiniz.
Gelecekte damak şişmesi yaşamak istemiyorsanız, aşağıdaki önleme yollarını öğrenmeli ve uygulamalısınız:
- Sivri kenarlara sahip gıdaları tüketirken dikkatli olmalısınız.
- Yeterince su tüketmeli ve dengeli beslenmeye özen göstermelisiniz.
- Dişlerinizi günde 2 defa fırçalamalısınız.
- Diş fırçalamanın yanı sıra ağız içi temizliğine de öze göstermeli, diş aralarını ve dilinizi temizlemelisiniz.
- Yemekleri soğuduktan sonra tüketmeye özen göstermelisiniz.
- Sert gıdaları tüketirken dikkatli olmalısınız.
Damak şişmesi genellikle önlenebilir sebepler nedeniyle meydana gelir ve ortalama olarak 1 hafta içerisinde gerileyerek kendiliğinden iyileşir. Ağız sağlığınıza dikkat ederek damakta şişlik oluşumunu önleyebilirsiniz.