Hifema, özellikle göz travmaları nedeniyle gözün ön kamarası olarak bilinen bölgede kan birikmesidir. Kornea ve iris arasındaki bölgede seviye veren kan birikimi görülür.
Bu yazıda; Hifema nedir, hifemanın nedenleri ve belirtileri nelerdir, Hifema tedavisi nasıl yapılır ve olası komplikasyonları nelerdir sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
İçindekiler: |
Hifema (hyphema), gözün ön kamarası olarak nitelendirilen kornea ve iris arasındaki boşluk içerisine kan birikmesi veya toplanmasıdır. Normalde gözün ön odasında berrak bir sıvı vardır.
Gözün ön kamarasında biriken kan, irisin bir bölümünü veya tamamını kaplayabilir. Bu durum görme fonksiyonunu tamamen veya kısmen bloke edebilir.
Hifemanın başlıca özellikleri şunlardır:
|
Hifema ciddi bir durumdur ve ciddiyeti gözün ön odasında biriken kan miktarına bağlıdır. Kanama miktarına göre Hifemanın dereceleri şunlardır:
- Grade 0 (mikrohifema): Gözün ön odasında gözle görülebilen miktarda kan birikmesi yoktur. Mikroskobik inceleme ile kanama anlaşılabilir.
- Grade 1: Ön kamaranın 3’de 1’inden daha azında kan toplanması.
- Grade 2: Ön kamaranın 3’de 1’i kadar kan toplanması.
- Grade 3: Ön kamaranın yarısından azının kan ile dolu olması.
- Grade 4: Ön kamaranın yarısından fazlasının kan ile dolu olması.
Hifema derecesi ne kadar yüksekse görme kaybı riski ve göz uzun vadeli zarar gelme olasılığı o kadar yüksektir.
Gözün ön kamarasında kan biriktiğini farkederseniz derhal bir tıbbi yardım almalısınız. Gözün ön bölümündeki oksijenin azalması gözde kalıcı hasarlara yol açabilir.
Hifemanın oluşmasına yol açan en sık neden travmadır. Göze denk gelen künt bir travma nedeniyle ön kamarada kanama oluşabilir ve bu durumda derhal bir göz doktoruna gitmelisiniz.
Hifemaya yol açabilecek diğer nedenler şunlardır:
- HSV’nin neden olduğu göz enfeksiyonu
- Hemofili
- Orak hücreli anemi
- Diğer kan pıhtılaşması bozuklukları
- Kan incelticisi kullanmak (warfarin vs.)
- Göz içi lens problemleri
- Göz kanserleri
- İris yüzeyindeki anormal kan damarları
Katarakt ameliyatı veya diğer göz ameliyatlarından sonra travmatik Hifema oluşabilir. Göz ameliyatları sonrasında kanama olması oldukça nadirdir.
Kan incelticisi kullanmak veya pıhtılaşma bozukluklarından birine sahip olmak da Hifemanın görülme olasılığını arttırır.
Hifemaya sahip bireylerin çoğu yakın bir zamanda göz travması geçirmiş kişilerdir.
Hifemanın belirtileri şunlardır:
|
Hifamanın ortaya çıkmasından sonra göz içi basınç artışı olabilir. Bu durum göz ağrısına, ışığa duyarlılığa ve baş ağrısına yol açabilir.
Gözün ön kamarasında seviye veren kan birikmesini gördüğünüzde hemen tıbbi yardım almalısınız. Bu durumun ciddi bir sağlık problemi olduğunu bilmelisiniz.
Gözünüzün ön bölümünde seviye veren kan birikimini farkettiğinizde zaman kaybetmemelisiniz ve bir göz uzmanına muayene olmalısınız.
Doktorunuz gözünüzü inceleyecek ve bu duruma yol açan nedenin bir travma olup olmadığını soracaktır. Gözün ön bölgesinde kan birikmesine yol açabilecek başka koşulların olup olmadığını öğrenmek için tıbbi geçmişinizi sorgulayacaktır.
Bir göz uzmanı gözünüzün fiziksel muayenesini yapacak ve rahatsızlığınızın düzeyini belirlemeye çalışacaktır.
Hifema teşhisi çoğu zaman fiziksel muayene ile yapılır. Bazı durumlarda şu testlere ihtiyaç duyulabilir:
- Görme yeteneğinizi test etmek için kapsamlı göz muayenesi
- Göz içi basıncın kontrolü
- Gözün iç yapılarını kontrol etmek için detaylı mikroskobik inceleme
- Göz çevresindeki kemiklerin kırık yönünden incelenmesi için BT görüntüleme
Hifemaya yol açan neden ve olası diğer problemlerin tespit edilebilmesi için detaylı göz muayenesi yapılacaktır ve kısa sürede tedavi adımlarına geçilecektir.
Hifemanın derecesi grade 2 ve altında ise kendi başına iyileşebilir. Ilımlı ve basit Hifema, yaklaşık olarak iki hafta içerisinde iyileşmektedir.
Bu süre zarfında gözünüzde ağrı hissedebilirsiniz. Doktorunuz size uygun olacak bir ağrı kesici ilaç reçete edecektir. Ağrı kesici olarak kesinlikle aspirin kullanılmamalıdır çünkü kanı inceltir ve kanamaya neden olabilir.
Doktorunuz şu faktörleri baz alarak Hifema tedavisini gerçekleştireceğini belirleyecektir:
- Hastanın yaşı
- Hastanın genel sağlık durumu
- Hastanın tıbbi geçmişi
- Göz yaralanmasının derecesi
- Hifema derecesi
- İlaç tedavisi için hastanın toleransı
Bu bilgiler ışığında size uygun tedavi seçenekleri gündeme gelecektir. Basit seviyedeki Hifemalar için göz damlası ve yatak istirahati yeterli olacaktır.
Basit seviyedeki Hifema tedavisi için şunlara dikkat etmelisiniz:
|
Göz uzmanınız size bu tarz önerilerde bulunacaktır. Doktorunuzun önerilerine kulak vermeli ve düzenli aralıklarla göz kontrollerine gitmelisiniz.
Basit Hifema vakaları ortalama olarak 2-4 hafta içerisinde tamamen gerilemektedir. Bu süre zarfında kapsamlı göz muayenelerine gitmeniz gerekecektir.
Bu süre zarfında gözünüzü dış etkenlerde korumak için göz koruyucusu takmalısınız. Ayrıca yorucu faaliyetlerden uzak durmalısınız.
Ciddi Hifema Vakalarının Tedavisi
Bazı kişilerde travmanın şiddetine bağlı olarak grade 3 veya grade 4 Hifema oluşabilir. Bu düzeydeki ön kamara kanaması görme problemine yol açabilir.
İleri düzeydeki ve ciddi Hifemalar için ameliyat gerekebilir. Doktorunuz konu hakkında sizinle konuşacak ve tedavi planının detaylarını sizinle paylaşacaktır.
Vaka çalışmalarına göre Hifemaların yalnızca %5’inde cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulmaktadır.
Hifema ciddi bir durum olsa da, çoğu zaman gözün ön odasında biriken kan vücut tarafından emilir ve gözde kalıcı bir hasar oluşmaz.
Bazı durumlarda göz içindeki kan pıhtılaşabilir ve göz içindeki sıvının çıkış haznesini tıkayarak göz içi basıncın artışına neden olabilir. Bu durum uzun vadede glokom ile sonuçlanabilir.
Hifemanın komplikasyonları şunlar olabilir:
|
Doktorunuz tedavinizin tüm aşamalarında sizleri bilgilendirecek ve gerekli sıklıkta kontrollere çağıracaktır. Hifema tedavisinden sonra dahi aralıklarla göz kontrolüne gitmelisiniz.
Hifemayı önlemenin en iyi yolu, gözü dışarıdan gelebilecek travmalara karşı korumaktır. Özellikle şu sporlardan birini yapıyorsanız emniyet gözlüğü kullanmalısınız:
- Beyzbol
- Softbol
- Raketbol
- Hokey
- Boks
- Güreş
Futbol ve basketbol oynarken temastan olabildiğince kaçınmalısınız. Paintball oynarken yüzünüzü tamamen koruyan başlıklar kullanmalısınız.
Hifema oluşumunu önlemek için yapmanız gereken temel önlem koruyucu kullanmak ve göz travmalarına karşı dikkatli olmaktır.