Orşiektomi, testislerden birinin veya her ikisinin cerrahi olarak çıkarıldığı ameliyat çeşididir. Testis torsiyonu, testis kanseri gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.
Bu yazıda; orşiektomi nedir, çeşitleri nelerdir, orşiektomi ameliyatı hangi durumlarda kullanılır, nasıl hazırlanılır ve orşiektomi nasıl yapılır sorularının kapsamlı yanıtını bulabilirsiniz.
İçindekiler: |
Testisler, erkek üreme sisteminin temel organlarından biridir. Testisler, penis altındaki skrotum adı verilen bir kesenin içerisinde bulunur.
Testislerin başlıca fonksiyonları şunlardır:
- Spermin üretilmesi
- Spermin olgunlaştırılması ve depolanması
- Testosteron hormonunun üretilmesi
Orşiektomi, çeşitli tıbbi koşulların tedavisi amacıyla testislerden birinin veya her ikisinin cerrahi olarak çıkarmak için yapılan ameliyat çeşididir.
Orşiektomi hakkında şunları bilmelisiniz:
|
Testislerin birinin veya her ikisinin çıkarıldığı bu ameliyat türü, ciddi bazı hastalıkların tedavisi için kullanılmaktadır ve oldukça başarılı sonuçlar vermektedir.
Orşiektominin uygulandığı bazı tıbbi durumlar şunlardır:
- Testis kanserinin tedavisi
- Ciddi testis travması sonrası
- İnmemiş testisin tedavisi
- Cinsiyet değiştirmek için
Testosteron adı verilen hormon, bazı meme ve prostat kanserlerinin daha hızlı yayılmasına neden olabilir. Bu tür kanserlerde de testislerin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
Orşiektominin kısa sürede uygulanan ve oldukça başarılı sonuçlar veren bir cerrahi tip olduğunu bilmelisiniz. Daha fazla bilgi için yazımızı okumaya devam ediniz.
Tedavi edilen tıbbi duruma ve tedavi hedefinin ne olduğuna göre uygulanabilecek bazı orşiektomi çeşitleri bulunmaktadır.
Orşiektominin türleri ve özellikleri şunlardır:
Basit orşiektomi |
Testislerden biri veya her ikisi skrotum üzerinden yapılan küçük bir kesi yardımıyla çıkarılması işlemidir.
Orşiektominin bu türü, vücudunuzun ürettiği testosteron miktarını sınırlamanın gerektiği meme veya prostat kanserlerinin tedavisinde uygulanır. |
Radikal inguinal orşiektomi |
Testislerden biri veya her ikisi skrotum yerine karnın alt bölgesinde yapılan küçük bir kesi yardımıyla çıkarılır.
Radikal inguinal orşiektominin özellikleri şunlardır:
Bu ameliyat prosedürü, cinsiyet değiştirme ameliyatı için de iyi bir seçenek olabilir. |
Subkapsüler orşiektomi | Testis çevresindeki dokuların skrotumdan çıkarıldığı cerrahi türüdür. Skrotum dışarıdan sağlam olarak görülür ve herhangi bir ameliyatın yapıldığına dair dışarıdan işaret yoktur. |
Bilateral orşiektomi | Her iki testisinde çıkarıldığı ameliyat çeşididir. Testis kanseri tedavisinde sıklıkla gündeme gelir. Radikal orşiektomi olarak da adlandırılır. |
Parsiyel orşiektomi |
Testis koruyucu cerrahi olarak da bilinir. Testislerden sadece birinin cerrahi olarak çıkarıldığı ameliyat çeşididir.
Testis travması ve erken aşamalardaki testis kanserleri gibi durumlarda uygulanabilir. |
Orşiektominin farklı çeşitleri cerrahlar tarafında uygulanabilmektedir. Tedavi edilecek hastalık ve hastanın sağlık koşullarına göre yapılacak ameliyat tip cerrah tarafından belirlenecektir.
Yazımızın önceki bölümlerinde orşiektominin uygulandığı bazı sağlık koşullarından kısaca bahsetmiştik. Bu bölümde testislerin cerrahi olarak çıkarılmasını gerektiren tüm durumları bulabilirsiniz.
Orşiektominin uygulandığı başlıca sağlık koşulları şunlardır:
- Testis kanserinin tedavisi
- Prostat kanserinin yayılmasını önlemek amacıyla
- Meme kanserinin yayılmasını önlemek amacıyla
- Ergenlikten sonraya kalan inmemiş testislerin tedavisinde
- Şiddetli testis travmaları nedeniyle
- Erkek – kadın cinsiyet değiştirme ameliyatı için
- Testis fonksiyonunun kaybolduğu testis torsiyonu tedavisinde
Erkeklerde görülen prostat ve meme kanserinin tedavisinde orşiektomiye ihtiyaç duyulabilir. Testislerden salgılanan testosteron hormonu, bu kanser türlerinin daha hızlı metastaz yapmasına yol açabilir.
Testis torsiyonu tedavisinde geç kalınırsa, testis dokusunun bir bölümünde nekroz (ölüm) gelişebilir. Bu koşullarda testisin çıkarılması için orşiektomiye ihtiyaç duyulacaktır.
Testis torsiyonu genellikle sol testiste ortaya çıkan bir durumdur. Bu durumda sadece sol testisin çıkarıldığı parsiyel orşiektomi ameliyatı uygulanır.
Bazı erkeklerin yaptırdığı cinsiyet değiştirme ameliyatlarında vücuttaki testosteron seviyesini azaltmak için testislerin çıkarılması gerekir.
Orşiektomiye geçilmeden önce yapılması gereken bazı şeyler vardır. Ameliyat öncesinde yapılması gereken hazırlıklar şunlardır:
- Fizik muayene testleri
- Çeşitli kan testleri
- Hormon testleri
- İdrar testleri
- Görüntüleme testleri (BT, MRG veya ultrason)
Doktorunuz ameliyat öncesinde sorularınızı yanıtlayacak ve sizlere bazı sorular soracaktır. Bu sayede tıbbi geçmişinizi ve olası problemleri gözden geçirecektir.
Doktorunuza kullandığınız reçeteli veya reçetesiz ilaçları, kullandığınız vitaminleri ve destek takviyelerini bildirmelisiniz. Diyetiniz ve mevcut hastalıklarınız konusunda doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.
Ameliyat öncesinde protez bir testis isteyip istemediğinizi doktorunuza söylemelisiniz. Silikondan yapılmış bir testis görünüm açısından pozitif sonuçlar doğurabilir.
Ameliyattan sonra yaşanabilecek olası problemler ve gündelik hayatınızı ne zaman dönebileceğiniz konusunda doktorunuzla konuşmalısınız.
Orşiektomi ameliyatı, ameliyathane şartlarında ve genel anestezi altında yapılan bir cerrahidir. Uygulanış açısından nispeten kolay bir ameliyat türüdür.
Orşiektominin uygulama adımları şunlardır:
|
Orşiektominin uygulanması genellikle 30 dakika ila 1 saat kadar sürer. Ameliyat sonrasında derlenme ünitesine alınacaksınız ve bir süre vücut fonksiyonlarınız takip edilecek.
Ameliyattan sonra derlenme odasına alınacaksınız. Birkaç saat sonra hasta odasına götürüleceksiniz. Orşiektomiden sonra bir veya birkaç gün hastanede kalmanız gerekebilir.
Ameliyattan sonra bir hafta kadar skrotumda ağrı hissedebilirsiniz. Ağrı genellikle şiddetli değildir ve basit ağrı kesiciler yardımıyla hafifletilir.
Ameliyattan sonra şu noktalara dikkat etmelisiniz:
- Şiddetli ağrı veya farklı belirtiler farkederseniz, durumu bir sağlık uzmanına bildirin.
- Skrotumdaki şişliği azaltmak için aralıklı olarak buz uygulaması yapın.
- Ameliyat bölgesini ilk birkaç gün temiz ve kuru tutmaya özen gösterin.
- Doktorunuzun reçete ettiği ilaçları uygun dozda ve sürede kullanın.
Orşiektomiden sonra birkaç hafta içerisinde günlük yaşamınıza dönebilirsiniz. Tamamen iyileşmeniz birkaç hafta sürebilir.
Ameliyattan sonraki birkaç gün boyunca dinlenmelisiniz. Ameliyattan sonra bir ay boyunca spor, egzersiz ve cinsel ilişki gibi fiziksel aktivitelerden uzak durmalısınız. Doktorunuz net süreyi sizlere bildirecektir.
Orşiektomiden sonra aşağıdaki adımlara dikkat etmeniz iyileşmenize yardımcı olacaktır:
|
Her cerrahi işlemden sonra olduğu gibi orşiektomiden sonra da bazı komplikasyonlar meydana gelebilir.
Orşiektominin olası komplikasyonları şunlardır:
- Ameliyat bölgesinde kızarıklık
- İnsizyon alanında irin
- Kanama
- Skrotum çevresinde şiddetli ağrı
- Ateş yüksekliği
- Skrotum çevresinde duyu kaybı
Orşiektomiden sonra büyük bir hematom veya idrara çıkma zorluğu farkedebilirsiniz. Bu komplikasyonlardan herhangi birini farkederseniz doktorunuza bildirmelisiniz.
Orşiektomi, kısa sürede uygulanan ve oldukça başarılı sonuçlar veren bir cerrahidir. Komplikasyon gelişme riski oldukça düşük bir cerrahidir.
Orşiektomiden sonra bazı yan etkilerin ortaya çıktığını farkedebilirsiniz. Bu yan etkiler genellikle testosteron üretiminin azalmasının bir sonucudur.
Testislerinin birinin veya her ikisinin çıkarılması, aynı anda kemoterapi uygulanması gibi faktörler de oluşacak yan etkiler konusunda önemli etkenlerdir.
Orşiektomiden sonrası oluşabilecek yan etkiler şunlardır:
|
Orşiektomi, iyileşmesi uzun sürmeyen bir cerrahidir. Önemli bazı sağlık koşullarının tedavisinde kullanılan oldukça önemli bir tedavi metodudur.
Genellikle son olarak tercih edilir çünkü testislerinden biri veya her ikisi geri dönüşümsüz olarak çıkarılır. Bu durumun bir sonucu olarak çeşitli yan etkiler ve doğurganlık sorunları ortaya çıkabilmektedir.
Doktorunuz orşiektomi ameliyatı konusunda sizleri detaylı olarak bilgilendirecek ve olası riskler konusunda sorularınıza yanıt verecektir.